Vernieuwde collectiepresentatie Centraal Museum vanaf 16 december te zien

Op 16 december 2023 opent de nieuwe vaste collectieopstelling van het Centraal Museum. De vernieuwde presentatie bevat een veelzijdige verzameling kunst en objecten van makers uit het verleden en het heden. In meer dan 400 objecten komen alle deelcollecties aan bod: oude, moderne en hedendaagse kunst, mode, design en stadsgeschiedenis. Collectie Centraal toont tientallen recente aanwinsten die niet eerder te zien zijn geweest. Om te vieren dat het museum na bijna twee jaar weer geheel geopend is, trakteert het museum zaterdag 16 december op gratis toegang.

Collectie Centraal

Nieuw aan de presentatie is de wijze waarop de kunstwerken worden gepresenteerd: er is nu een vast parcours met een duidelijk begin en einde, ontworpen en vormgegeven door Lies Willers en Studio Caspar Conijn. Collectie Centraal is in de basis chronologisch, maar geeft eveneens ruimte aan hedendaagse interventies. Bezoekers kunnen zelf verbanden leggen tussen verschillende tijdsperiodes en deelcollecties. De vraag die het museum daarbij stelt is: wat zie jij? De collectiepresentatie begint met een spectaculaire digitale introductie, speciaal voor het museum ontworpen door Christian Borstlap.

De zalen zijn thematisch georganiseerd. Thema’s die aan bod komen zijn onder andere ‘Museum als ideaal’, ‘Smaken verschillen’ en ‘Aandacht voor de wereld’. Mode heeft voor het eerst sinds 1987 weer een eigen themazaal, net als Gerrit Rietveld, van wie het Centraal Museum de grootste collectie ter wereld heeft. Met digitale middelen biedt Collectie Centraal ruimte voor verdieping, waardoor de collectiepresentatie een unieke mix vormt van esthetiek en didactiek.

Hedendaagse interventies

In de themazaal ‘Denk aan mij’ hangen portretten van de 16de-eeuwse schilder Jan van Scorel en zijn tijdgenoten. Tussen deze werken is het schilderij te vinden dat Iris Kensmil in 2018 van Sojourner Truth maakte. Op de portretten van Van Scorel zijn voornamelijk witte mannen te zien. Kunstenaars als Iris Kensmil en Steve McQueen geven hedendaagse reacties op deze koloniale beeldgeschiedenis. Zo is in deze zaal tevens het lichtkunstwerk Remember Me van McQueen te zien.

Een ander voorbeeld van een ontmoeting tussen oude meesters en hedendaagse kunst is de plaatsing van het werk Old Man van Ed Atkins in de zaal ‘Grenzen verleggen’, waar hoogtepunten uit de collectie van de Utrechtse caravaggisten te vinden zijn. Atkins maakt gebruik van geavanceerde digitale technieken en biedt hiermee een nieuwe kijk op de verbeelding van emotie, iets waar de bekende Utrechtse meesters ook in excelleerden. Old Man is voor het eerst te zien in een museum.

Ook de verschillende deelcollecties komen op verrassende wijze samen. Zo is in de introductiezaal ‘Oog voor de collectie’ de jurk Look 9 uit de collectie Escapism van Iris van Herpen te zien, met een kraag die haast op een vleugel lijkt. Naast het ontwerp staat Kaarsdragende engel uit de vijftiende eeuw, maar in de zaal zijn ook De Nieuwkomers van Jan van de Pavert te zien en Assist: Three squared at half scale van Jessica Stockholder.

Nieuwe aanwinsten

Naast topstukken uit de collectie van onder anderen Vincent van Gogh, Marlene Dumas en Abraham Bloemaert, zullen ook verschillende recente aanwinsten voor het eerst worden getoond: onder andere vier schilderijen van Miriam Cahn, After Stella van Yto Barrada en twee terracotta werken van Polly Apfelbaum. Lily van der Stokker maakte speciaal voor de nieuwe collectiepresentatie de muurschildering Interessant best mooi.

Granida en Daifilo van Dirck van Baburen, dat in 2020 door het museum is aangekocht, wordt voor het eerst getoond, en bovendien naast de versie van Gerard van Honthorst. Ook Het schip van de Buurkerk te Utrecht van Pieter Jansz. Saenredam is voor het eerst te zien. Per toeval werd in het depot van het museum, waar meer dan 60.000 objecten zijn opgeborgen, een bijzondere scheepsglobe ontdekt van papier: de Aardglobe van Schip Berkenroode. De met de hand geschilderde handelsroutes op het voorwerp bleken na onderzoek van groot historisch belang te zijn. Vanwege de kwetsbaarheid van het object is de globe slechts drie maanden te zien in Collectie Centraal.

Missie

De presentatie van Collectie Centraal sluit aan bij de nieuwe missie van het museum. Het Centraal Museum wil niet alleen op de samenleving reflecteren, maar ook samen met kunstenaars, ontwerpers en bezoekers actief een bijdrage leveren aan een verandering daarvan. Dit wil zeggen dat het museum met zijn programmering aanzet tot gesprek, meningsvorming en uitwisseling van verschillende perspectieven.

Feestelijke opening

Op zaterdag 16 december wordt de opening van Collectie Centraal gevierd voor publiek. Bezoekers kunnen de gehele dag en avond gratis naar het museum. In de museumtuin is een food court en er vinden verschillende activiteiten plaats. Zo kunnen kinderen hun eigen kunstwerk maken in een tent in de tuin, is er een Utrechtse bingo en zijn er lezingen over de nieuwe collectiepresentatie. Het volledige programma is hier

te vinden. Gratis aanmelden kan via de website van het Centraal Museum.

Verduurzaming

Collectie Centraal bevindt zich in de 1920-vleugel, rechts van de entree. Dit deel van het museum is vanaf maart 2022 in samenwerking met Vastgoed Gemeente Utrecht (VGU) vernieuwd en verduurzaamd, zodat het gebouw over een betere klimaatvoorziening beschikt en energiezuiniger is. Het dak is geïsoleerd, de brandcompartimentering is verbeterd en de regelinstallatie is vervangen.