1,5 miljoen euro om menselijk restweefsel beschikbaar te stellen voor onderzoek

05 okt 2023, 15:09 Onderwijs & Wetenschap
biology 220005 1280
pixabay
Het onderzoeksproject VitalTissue krijgt 1,5 miljoen euro om een nieuwe infrastructuur in te richten waarmee vitaal menselijk restweefsel beschikbaar en bruikbaar wordt gemaakt voor gezondheidsonderzoek in Nederland. Op deze manier kunnen onderzoekers restweefsel dat anders wordt weggegooid na een operatie, gebruiken voor hun onderzoek. Daarmee draagt VitalTissue bij aan resultaten die beter vertaalbaar zijn naar de mens en aan de transitie naar proefdiervrije innovaties.
VitalTissue is een initiatief dat wordt geleid door Hogeschool Utrecht , TNO en Logiqol. Het ontving eerder dit jaar de ZonMW Parel. Het project onderzoekt de mogelijkheden om menselijke restweefsels, met goedkeuring van de patiënt, beschikbaar te maken voor (bio)medisch onderzoek. Met deze nieuwe financiering kan de infrastructuur worden opgezet, zodat zoveel mogelijk onderzoekers in Nederland gebruik kunnen maken van vers restweefsel.
Duurzame infrastructuur
De onafhankelijke Nederlandse weefselbank ETB-BISLIFE gaat samen met alle stakeholders VitalTissue in haar organisatie implementeren en wordt verantwoordelijk voor het hele proces, inclusief de veiligheid, kwaliteit en zorgvuldigheid, zoals instemming van patiënten en privacy van gegevens. Op een termijn van drie tot vijf jaar wil VitalTissue op eigen benen staan en als een zelfstandig en duurzaam georganiseerde afdeling binnen ETB-BISLIFE de voorziening van restweefsel voor onderzoek naar ziekte en gezondheid van mensen verzorgen. De onafhankelijkheid en het feit dat deze organisatie geen winstoogmerk heeft, is essentieel om het vertrouwen te winnen van ziekenhuizen, artsen, onderzoekers en patiënten.
Cyrille Krul, lector Innovative Testing for Life Sciences & Chemistry en Evita van de Steeg (TNO), mede-initiatiefnemers van VitalTissue: “Dit is een belangrijke mijlpaal en een enorme stimulans voor de transitie naar proefdiervrije innovatie binnen Nederland, omdat goede toegang tot vitaal humaan weefsel een belangrijke voorwaarde is voor de ontwikkeling en toepassing van bestaande en nieuwe onderzoeksmodellen naar ziektes en veiligheid van geneesmiddelen. Met deze subsidie kunnen we, met alle betrokkenen, onze ideeën echt in de praktijk brengen!”
Proefdiervrij en beter vertaalbaar naar de mens
In Nederland (en wereldwijd) worden nog veel proefdieren gebruikt voor onderzoek naar effectieve en veilige medicijnen, voedingsmiddelen en chemische stoffen (bijvoorbeeld voor gebruik in huishoudelijke producten) Dat geldt ook voor onderzoek naar de oorzaken van bepaalde ziektes, zoals astma of kanker. Dit komt mede, doordat momenteel maar beperkt of geen proefdiervrije onderzoeksmethoden voorhanden zijn. Initiatiefneemster Cyrille Krul: “Als gezondheidsonderzoeker wil je het liefst experimenten uitvoeren die zoveel mogelijk lijken op de situatie van de mens. Onze verwachting is dat onderzoek met vers humaan weefsel beter te vertalen is naar de mens, waarmee je bijvoorbeeld sneller tot nieuwe behandelingen kunt komen." VitalTissue draagt op deze manier bij aan de transitie naar proefdiervrij onderzoek.
Financiering en haalbaarheid
Dit project is een vervolg op de haalbaarheidsstudie die mede door ZonMw werd gefinancierd vanuit het programma Meer Kennis met Minder Dieren. In die studie is gekeken naar de technische, logistieke, ethische en economische haalbaarheid van dit initiatief. De voornaamste aanbeveling uit de haalbaarheidsstudie was om in Nederland een onafhankelijke en transparante infrastructuur in te richten voor het verkrijgen en verstrekken van humaan restweefsel ten behoeve van gezondheidsonderzoek. De komende jaren financiert ZonMw samen met de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Volksgezondheid Welzijn en Sport, Onderwijs Cultuur en Wetenschap, Stichting Proefdiervrij en ETB-BISLIFE deze nieuwe infrastructuur VitalTissue. Daarnaast zullen onderzoekers een onkostenvergoeding moeten gaan betalen voor de restweefsels die zij gebruiken.