Patiënten en naasten krijgen actieve rol in het St. Antonius

Een nieuwe werkwijze geeft patiënten die zijn opgenomen in het St. Antonius Ziekenhuis én hun naasten de mogelijkheid om een actieve rol te spelen in het zorgproces. Na twee jaar proefdraaien is de nieuwe werkwijze nu op alle verpleegafdelingen doorgevoerd.

De nieuwe werkwijze is één van de manieren waarop het St. Antonius werkt aan het opvangen van de stijgende zorgvraag en het beperken van de werkdruk van verpleegkundigen en bestaat uit drie onderdelen: patiënt- en naastenparticipatie, digitale ondersteuning en herverdeling van taken en rollen.

Verpleegkundigen nemen voortaan niet meer automatisch alle verzorgingstaken op zich. Ze stimuleren patiënt en naaste om bepaalde eenvoudige zorgtaken zelf te doen. Bijvoorbeeld in de dagelijkse lichamelijke verzorging of bij het nuttigen van maaltijden. Dat is overigens niet verplicht. Patiënt en naaste bepalen zelf of en hoe ze betrokken willen zijn bij de zorg in het ziekenhuis. Mensen die geen behoefte hebben aan een actieve rol, krijgen de gebruikelijke zorg van de verpleegkundige. Naasten zijn door de verruimde bezoektijden langer welkom op de afdeling en kunnen soms ook het gesprek met de arts op de afdeling bijwonen. Ook heeft het zelf of gezamenlijk zorgen een positieve invloed op het herstel van de patiënt en draagt de gezamenlijke zorg bij aan een soepele overgang naar de (thuis)situatie

App ‘mijn opname’

Om patiënten meer grip te geven op hun behandeling krijgen ze toegang tot ‘Mijn opname’, een onderdeel van het digitaal patiëntportaal Mijn Antonius. Daarin kunnen ze zien wat hun dagindeling is. Bijvoorbeeld welke onderzoeken ze die dag kunnen verwachten en op welk moment. Ook kunnen ze in de app informatie bekijken en vragenlijsten en metingen invullen. Via de app kunnen ze ook om hulp vragen. Door direct aan te geven wat hun vraag is, kunnen verpleegkundigen inschatten of ze daarvoor direct ander werk moeten onderbreken of niet. De app vermindert bovendien het administratieve werk van de verpleegkundigen, waardoor ze meer tijd hebben voor de patiënten.

Herverdeling van taken en rollen

Met de invoering van de nieuwe werkwijze komt ook een verschuiving van taken en rollen op de verpleegafdelingen. De bedoeling is deze beter aan te laten sluiten bij de wensen en kwaliteiten van de medewerkers. Dat komt het werkplezier, behoud van medewerkers én daarmee ook de zorg voor patiënten ten goede.

Meer met minder mogelijk maken

De nieuwe werkwijze startte twee jaar geleden onder de titel Mission Impossible met als doel meer patiënten te helpen met hetzelfde aantal verpleegkundigen, zonder dat dit ten koste gaat van het werkplezier en de kwaliteit van de zorg. Verpleegkundigen kregen een belangrijke rol in het bedenken, ontwikkelen en uitvoeren van de nieuwe werkwijze. Mede door een aanpak vanaf de ‘werkvloer’, het betrekken van alle disciplines én de steun van het ziekenhuisbestuur, blijkt de ‘mission impossible’ - net als in de gelijknamige film - dus tóch mogelijk. Projectleider Gerbrecht van der Meulen: ,,Wat ooit onmogelijk leek, is nu realiteit. Deze livegang laat zien wat we kunnen bereiken als we samen met zorgprofessionals, patiënten en naasten durven vernieuwen."

Patiënten en naasten gaven in een onderzoek onder het patiëntpanel aan dat zij graag worden betrokken bij het zorgproces. Tweederde van de ondervraagden liet weten dat zij willen meehelpen bij de zorg voor zichzelf of een naaste (Onderzoek maart 2025). Daarnaast heeft het zelf of samen zorgen een positieve invloed op het herstel van de patiënten. Bovendien draagt samen zorgen bij aan een soepele overgang naar de (thuis)situatie. Tegelijkertijd geeft de hulp van patiënten en hun naasten en het gebruik van ‘Mijn opname’ verpleegkundigen meer ruimte voor meer patiënten en andere zorgtaken.