Diakonessenhuis start pilot tegen opiatenverslaving

Het aantal mensen in ons land dat sterke pijnstillers zoals opiaten gebruikt, stijgt onrustbarend. Terwijl veel mensen zich helemaal niet bewust zijn van de lange-termijn-gevolgen als ze er mee beginnen. Daarom start het Diakonessenhuis begin september met een pilot om opiatengebruik te voorkomen en verminderen. De pilot is met 125 patiënten en loopt zes maanden.

Het gaat in de pilot om patiënten die na hun operatie opiaten als pijnstilling krijgen. Uit pijnmetingen blijkt dat opiaten na 48 uur niet altijd nodig zijn. Daarom gaat het Diakonessenhuis de opiaten standaard voorschrijven voor maximaal 48 uur. Natuurlijk wordt dat verlengd als dat nodig is, dan met een stopdatum én een goede overdracht naar de eigen huisarts.

Tijdens de pilot gaat het Diakonessenhuis patiënten in een vroeg stadium begeleiden bij het gebruiken van medicatie. Dat doen het Diakonessenhuis door patiënten goede informatie te geven over pijn, de lange-termijn-gevolgen én alternatieven voor opiaten. Als de zware medicijnen wel nodig zijn, helpt het Diakonessenhuis bij het afbouwen.

Tijdens de pilot begeleiden medewerkers van de Acute pijnservice van het Diakonessenhuis de 125 patiënten. Dat gebeurt onder supervisie van een anesthesioloog. Ook krijgen patiënten ondersteuning  door een app. Daarin krijgen ze uitleg over medicatie-afbouw en een passende pijnbehandeling. Want dat is ook onderdeel van de pilot, het is zeker niet de bedoeling dat patiënten pijn lijden. 

De medewerkers bellen de patiënten één tot maximaal vier keer in drie maanden. Hiermee hoopt het ziekenhuis dat alle patiënten binnen drie maanden gestopt zijn met hun opiaten. Patiënten waarbij dat niet zo is, kunnen terecht bij de specialisten van de Pijnpolikliniek van het Diakonessenhuis.

Als de pilot een succes is, wil het Diakonessenhuis ook kijken naar begeleiding bij de afbouw van andere medicatie. 

Nederland staat wereldwijd op de negende plaats van de landen met het hoogste opiatengebruik en op de zesde plaats in Europa. Jaarlijks gebruiken ruim 1 miljoen Nederlanders opiaten, waarvan ruim 200.000 langdurig. Het afgelopen decennium is het aantal gebruikers gestegen met 55%. In het Diakonessenhuis gingen in 2023 3.761 patiënten met ontslag met een recept voor opiaten. 

De maatschappelijke gevolgen van de verslaving aan opiaten zijn groot. Los van de lichamelijke klachten ontstaan mentale problemen zoals onverschilligheid en nemen mensen minder deel aan de maatschappij. In het IZA (Integraal Zorg Akkoord) is opgenomen dat de medicalisering moet worden afgeremd en dat zorgverleners moeten inzetten op gezondheid en welzijn door preventie en ondersteuning. Zo kunnen zorgvragen worden voorkomen of minder zwaar worden.