Gemeente wil oplossingen voor dak- en thuisloze jongeren structureel inzetten

De gemeente Utrecht voert sinds 9 maanden een pilot uit met 30 dak- en thuisloze jongeren om een doorbraak te creëren in hun situatie. Uit de pilot blijkt dat de oplossing vaak zit in het toepassen van individueel maatwerk. Denk bijvoorbeeld aan het toekennen van een woontoelage als de jongere nog geen huurtoeslag krijgt. De gemeente onderzoekt welke van die individuele oplossingen zij structureel in kan zetten, zodat een nog grotere groep jongeren hier mee geholpen is.

Met de pilot willen gemeente en partners ontdekken wat nodig is om dak- en thuisloosheid terug te dringen of te voorkomen. Oplossingen zitten nu vooral in individueel maatwerk en vaak is er een doorbraak nodig op een van de onderdelen van de ‘Big five’: huisvesting, school/werk, financiën, een volwassene om op terug te vallen en een sociaal netwerk. De jongere staat centraal en er wordt gekeken wat er voor hem of haar echt nodig is.

“Het gaat nu steeds om een afweging op individueel niveau. Maar in Utrecht willen we verder gaan dan dat. De ervaringen uit de pilot leren dat een maatwerk- of onconventionele oplossing voor een veel grotere groep dak- en thuisloze jongeren dé doorbraak zou kunnen zijn”, aldus wethouder Jeugd Eelco Eerenberg

Oplossingen moeten vooral aansluiten bij wat de jongere écht nodig heeft. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat er een woning beschikbaar is voor een jongere, die eigenlijk te duur is voor huurtoeslag. De gemeente kan dan zelf een woontoeslag toekennen of de woningcorporatie biedt een extra huurkorting aan, zodat de woning toch betaalbaar wordt. Een ander voorbeeld is de mogelijkheid voor een jongere om zich in te schrijven op een adres, zonder dat de hoofdbewoner bang hoeft te zijn om gekort te worden op zijn of haar uitkering vanwege de kostendelernorm. Een Utrechtse jongere met ervaring met dak- en thuisloosheid geeft aan; “Op 1 adres blijven en direct een uitkering brengt rust en geeft mij meer zicht op de toekomst”.

Ook bij het aanvragen van een uitkering of het zoeken naar werk zijn er oplossingen. In principe moet een jongere eerst vier weken op zoek gaan naar werk om in aanmerking te komen voor een uitkering. Maar werk zoeken, solliciteren en gebruik maken van online faciliteiten om dit te doen, vragen vaak een dak boven je hoofd en kost geld. Dit is een vicieuze cirkel die doorbroken kan worden door de 4 weken zoektermijn te laten vervallen.

Gemeente en partners in de stad willen dat geen enkele jongere thuisloos is, op straat zwerft of in de nachtopvang zit. Daarom startten zij in 2019 een pilot gericht op het voorkomen en terugdringen van dak- en thuisloosheid onder Utrechtse jongeren van 16-27 jaar. De pilot is onderdeel van het landelijke Actieprogramma Dak- en Thuisloze Jongeren van het Ministerie van VWS, waar nog dertien andere gemeenten aan meedoen. De Utrechtse pilot richt zich op 30 Utrechtse jongvolwassenen in de leeftijd van 17 tot 27 uit diverse doelgroepen. Zij krijgen hulp op het gebied van inkomen, school en werk, sociaal netwerk en welzijn.

Het actieonderzoek ligt in het verlengde van deze pilot en loopt tot en met augustus 2021.