Hoe onze omgangsvormen veranderen met de smartphone

21 apr 2015, 17:14 Onderwijs & Wetenschap
smartphone 593321 1280
CC0-Public Domain
UTRECHT - Cultureel antropoloog dr. Michiel de Lange (docent en onderzoeker Nieuwe Media Studies, Universiteit Utrecht) onderzoekt de gevolgen van digitale media op ons sociaal functioneren.
Volgens hem verleren we door de mobiele telefoon misschien wel hoe we in de publieke ruimte met andere mensen moeten omgaan: "Als je in de trein chat met vrienden of een filmpje kijkt, sluit je kleine, alledaagse sociale interacties uit." Als we de weg willen weten, vragen we dat niet meer aan een voorbijganger maar zoeken we het op met een app. Kortom: met de opkomst van digitale media gebruiken we de publieke ruimtes anders. Het is niet zo dat publieke ruimtes verdwijnen door de opkomst van digitale media, of dat ze niet meer belangrijk zouden zijn. Wel wordt de ontmoeting tussen stedelingen anders georganiseerd. Om deze verschuiving in kaart te brengen en de maatschappelijke gevolgen ervan bespreekbaar te maken ontwikkelde hij samen met zijn collega dr. Martijn de Waal The Mobile City, een onderzoeksplatform dat niet langer uitgaat van publieke ruimtes, maar van de manier waarop publieken zich organiseren.
Snelle rolomschakeling
"De mobiele telefoon maakt ons bewuster van de verschillende rollen die we in ons dagelijks leven spelen", aldus De Lange in NRC Handelsblad van 18 april. Het geeft een ongemakkelijk gevoel wanneer je bijvoorbeeld op je werk gebeld wordt door de gitarist van het bandje waarin je speelt. Die ongemakkelijkheid, die veroorzaakt wordt door de abrupte overgang van de ene naar de andere rol, is volgens De Lange typisch voor het gebruik van mobiele telefoons.