Schoonheid en symmetrie bij de oude Grieken volgens Leonard Rutgers

Volgens het bekende spreekwoord ligt schoonheid in het oog van de toeschouwer. Iedereen heeft zo zijn eigen opvattingen heeft over wat mooi is of niet. Toch klopt dat niet helemaal. Uit onderzoek blijkt namelijk dat onze hersenen zo geprogrammeerd zijn dat er wel degelijk sprake is van een collectieve opvatting van schoonheid, en dat die opvatting bepaald wordt door de mate van aanwezige symmetrie: de menselijke gezichten die wij allemaal mooi vinden, kenmerken zich zonder uitzondering door zeer regelmatige gelaatstrekken. Prof.dr. Leonard Rutgers (Antieke Cultuur, Universiteit Utrecht) in Het Financieele Dagblad van 2 mei jl.; "Juist die symmetrie was voor de oude Grieken al heel belangrijk. Het geheim van de eeuwige schoonheid van de Griekse kunst schuilt dan ook niet alleen in onmiskenbaar artistiek talent, maar ook in puur rekenwerk."

Nog een reden om een bezoekje te brengen. Deze expositie is waarschijnlijk ook het laatste huzarenstukje vanNeil MacGregor,die heeft aangekondigd op 15 december van dit jaar terug te treden als directeur van het British Museum. De afgelopen dertien jaar heeft deze alom geprezen Engelse kunsthistoricus het British Museum omgevormd van een eerbiedwaardig, maar stoffig instituut tot een instelling die er telkens opnieuw in slaagt bezoekers te laten kennismaken met het grotere menselijke verhaal achter de vele prachtige kunstvoorwerpen in de collectie. MacGregor is altijd een man met een missie geweest. Toen hem een paar jaar geleden gevraagd werd directeur te worden van het Metropolitan Museum of Art in New York weigerde hij omdat hij van mening was dat de Met – in tegenstelling tot het British Museum – geen openbare instelling is. De toegang tot het British Museum is namelijk gratis. In New York daarentegen kost een entreebiljet inmiddels $25.

Twee beelden die te zien zijn op de tentoonstelling:

Diskobolos of discus-werper, Romeinse kopie van een Grieks origineel uit de 5e eeuw v. Chr. Dit beeld stamt uit de villa van keizer Hadrianus te Tivoli, bij Rome.

Dionysos, de god van de wijn, van de gevel van het Parthenon in Athene, 438-432 v. Chr.

Meer weten over hoe de Grieken het menselijk lichaam vormgaven in hun kunstwerken? Lees dan de mooie catalogus die bij de tentoonstelling hoort: Ian Jenkins, Celeste Frage en Victoria Turner, Defining Beauty. The Body in Ancient Greek Art (London: The British Museum, 2015). De tentoonstelling in het British Museum is tot 5 juli te bezichtigen.