Centraal Museum presenteert tentoonstellingsoverzicht 2025

Met veel plezier presenteert het Centraal Museum het tentoonstellingsaanbod voor 2025. Het komende jaar brengt het museum een gevarieerd programma, met tentoonstellingen die zowel gevestigde namen als opkomend talent belichten. Het programma biedt een mooie mix van oude en hedendaagse kunst, design, mode en stadsgeschiedenis.

• Utrecht Lokaal: Carel Blotkamp - Bling

1 maart – 4 mei 2025

Kunstenaar Carel Blotkamp (Zeist, 1945) toont in het Utrecht Lokaal werk uit de afgelopen tien jaar. Met blinkende pailletten als materiaal schildert hij met licht en kleur en laat daarin een verfijnd vakmanschap zien. Zijn werk knipoogt naar de kunstgeschiedenis, brengt een eerbetoon aan door hem bewonderde kunstenaars, maar haalt de kunst tevens van haar voetstuk. Hij speelt met taal en beeld en met opvattingen over kunst en schoonheid.

• De Verdieping: Ik ben gewoon hier in samenwerking met het Kreukelcollectief

19 april – 24 augustus 2025

Handicap is zowel privé als publiek. Iedereen kan op ieder moment met beperkingen te maken krijgen, maar tegelijkertijd rust er een taboe op. Het Centraal Museum presenteert in samenwerking met het Kreukelcollectief een tentoonstelling waarin handicap wordt onderzocht in alle facetten: van heersende stereotype beelden en stigma’s, tot handicap als artistieke expressie en identiteit. De collectie van het Centraal Museum vormt het uitgangspunt en wordt in co-creatie met het Kreukelcollectief herzien vanuit de blik van handicap. Op welke manier wordt handicap gepresenteerd in de collectie, en waar ontbreekt deze representatie juist? De collectiestukken worden aangevuld met tientallen bruiklenen (waaronder historisch materiaal) en met opdrachten aan verschillende kunstenaars. Het Kreukelcollectief, bestaande uit mensen met handicapervaring, en het Centraal Museum bieden zo een verrijkend perspectief op het fenomeen handicap binnen het museum, de collectie en de (kunst)geschiedenis.

• Good Mom / Bad Mom

29 maart – 14 september 2025

Supermama, spijtouder, single mom, bewust geen moeder, wensmoeder, bonusmoeder, adoptiemoeder, co-moeder: het moederschap kent talloze varianten. Good Mom / Bad Mom is een tentoonstelling over moederschap, over zorgdragen, over de politiek van de baarmoeder en over emancipatie. De tentoonstelling biedt een hedendaagse reflectie op het kunsthistorische cliché van de 'goede moeder' en neemt de bezoekers mee op een reis langs de geschiedenis van de verbeelding van het moederschap: van aloude, stereotype en vaak geromantiseerde moeder-en-kind verbeeldingen naar werken van nieuwe generaties kunstenaars die zich op geheel eigen – en vaak zeer persoonlijke – wijze met dit thema bezighouden. In thematische kabinetten - 'tijdscapsules' - krijgen onderwerpen als abortus en zelfbeschikking een historische en maatschappelijke duiding en bieden zo aanknopingspunten voor discussie.  

Met Good Mom / Bad Mom ontrafelt het Centraal Museum de clichés, mythes en stigma’s van het moederschap en creëert ruimte voor een meer geëmancipeerd ouderschap.

• Evi Vingerling & Katja Mater in Landhuis Oud Amelisweerd

12 april – 2 november 2025

In 2025 nodigt het museum twee kunstenaars uit in Landhuis Oud Amelisweerd: de schilder Evi Vingerling (1979) en Katja Mater (1979), die veel werkt met film en fotografie. Het vangen van licht en de ervaring van tijd en ruimte zijn voor beiden belangrijke motieven. Met thema's als belonging en rouw betrekken Vingerling en Mater hun eigen ervaringen en zetten zo tot (zelf)relectie aan.

Voor de tentoonstelling maakt Vingerling een tiental nieuwe schilderijen die naast enkele sleutelstukken uit haar oeuvre getoond zullen worden. Haar schilderkunst kenmerkt zich door een rake toets, waarbij beweging en stilstand samenkomen. Katja Mater werkt aan een installatie voor de eerste verdieping van het landhuis waarbij de kunstenaar het omringende landschap binnenhaalt, als een echo van het papierbehang in de Chinese salon beneden. Daarnaast toont Mater filmwerk dat uitnodigt tot een andere tijdsbeleving.

• Utrecht Lokaal: Raafat Ballan

10 mei – 31 augustus 2025

Raafat Ballan (Suweyda, Syrië, 1990) schildert menselijke figuren op volledig met zwarte gesso geprepareerde doeken. Personen en vaak ook groepen van mensen doemen op in zijn werk, alsof ze letterlijk in het licht stappen. Zijn werken gaan niet over specifieke personen of gebeurtenissen, maar altijd over de verbinding tussen mensen en tijden. In het Utrecht Lokaal presenteert Ballan recente werken die zijn ontstaan uit zijn onderzoek naar de geschiedenis van Utrecht, de stad waarin hij woont en werkt.

• Utrecht Lokaal: Kenza Koutchoukali in samenwerking met House of Rubber en Luwten 

10 september – 16 november 2025

In het Utrecht Lokaal presenteert het Centraal Museum een multidisciplinaire installatie die rouw tastbaar en deelbaar. Rouw is vaak zwaar. Wat als we met die zwaarte kunnen spelen? Om dat te kunnen realiseren, nodigt het museum bezoekers uit om de installatie aan te raken. Aanraking zorgt voor troost, vervreemding en zelfs afstoting.

De Utrechtse Kenza Koutchoukali (1988) is operaregisseur in binnen- en buitenland en initieerde het project samen met modeontwerper/kunstenaar Marlou Breuls van House of Rubber en muzikant Tessa Douwstra, bekend onder de naam Luwten. Gaudeamus is als coproducent betrokken. Muziek speelt een belangrijke rol in het geheel.

• De Verdieping: Dirk Valkenburg – Willem de Rooij

13 september 2025 – 25 januari 2026

In het najaar van 2025 organiseert het Centraal Museum samen met Willem de Rooij een tentoonstelling over het werk van Dirk Valkenburg (Amsterdam, 1675). Dit vormt de eerste monografische tentoonstelling over Valkenburg, een schilder en tekenaar die in de achttiende eeuw naar Suriname afreisde om de plantages van Witsen vast te leggen. Hij staat dan ook bekend om zijn vroegmoderne werken over tot slaaf gemaakte Afrikanen in kolonies, zoals het beroemde schilderij Ritueel slavenfeest op een suikerplantage in Suriname. Minder bekend zijn de vele portretten en stillevens van zijn hand. Valkenburg bracht deze met een scherp oog voor levensechte details in beeld.

Willem de Rooij (Beverwijk, 1969) is een invloedrijke kunstenaar die werkt met verschillende media, waaronder film. Zijn installaties zijn zorgvuldig ontworpen en reflecteren op de institutionele context waarin ze zich bevinden.

• Thematische tentoonstelling over de waarde van het landschap

11 oktober 2025 – 30 maart 2026

Het wemelt van het leven, op de grofweg 1500 tekeningen en prenten in de Atlas Munnicks van Cleeff. De kunstwerken laten het gewest Utrecht zien in de zeventiende en achttiende eeuw, toen hier minder mensen woonden dan nu, en er meer groen was. De uitstraling is idyllisch en vaak heel natuurlijk. Maar dat is schijn. Want ook toen drukten inwoners al een stevige stempel op hun omgeving. 

Over de omgang van de mens met de natuur gaat deze historische tentoonstelling. De Atlas Munnicks van Cleeff - die normaal niet toegankelijk is voor publiek - staat hierbij centraal.

De tentoonstelling raakt aan prangende vragen over de relatie tussen mens en natuur. Samen met andere historische en hedendaagse kunstwerken en gebruiksvoorwerpen laat de Atlas zien hoe de mens zich in de loop van vier eeuwen tot de natuur heeft verhouden.

• Utrecht Lokaal: Heleen Mineur

22 november 2025 – 15 februari 2026

Heleen Mineur (Nijmegen, 1994) won met haar indrukwekkende onderzoeksvoorstel over de beeldvorming van mensen met een bipolaire stoornis het K.F. Hein Stipendium 2024. Met het onderzoek wil Mineur een genuanceerd en gelaagd beeld schetsen van mentale gezondheid. Door verschillende beeldende media in te zetten, zoals film en mogelijk een wandkleed, wil de kunstenaar dit thema op een vernieuwende manier verbeelden. 

• Gerard van Honthorst

25 april 2026 – 13 september 2026

Het Centraal Museum organiseert in 2026 de eerste grote overzichtstentoonstelling over Gerard van Honthorst (1592-1656). De Utrechtse schilder was een van de meest succesvolle caravaggisten in Rome, waar hij als een van de weinige niet-Italianen opdrachten kreeg om altaarstukken te schilderen en belangrijke kunstverzamelaars tot zijn klantenkring mocht rekenen.

In 1627 bezoekt de toen al beroemde Rubens zijn Utrechtse atelier. Honthorst krijgt de opdracht om een altaarstuk te schilderen voor de privékapel van bisschop Anthoon Triest in de Gentse Sint-Baafskathedraal. Ook voor koning Karel I van Engeland en koning Christian IV van Denemarken voert hij belangrijke opdrachten uit. Kortom, Honthorst is de meest succesvolle schilder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in 1620-1630 en het is dan ook tijd dat hij een podium krijgt in de stad waar hij is geboren, getrouwd, zijn kinderen kreeg en stierf.