De Bentvueghels vanaf 11 februari in het Centraal Museum

Foto: The Leiden Collection, New York

Rond 1620 verenigde een groep Nederlandse kunstenaars zich in Rome in een broederschap. Zij noemden zichzelf de Bentvueghels. De naam verwijst naar hoe de leden zichzelf zagen: als een ‘bende vogels’ die zich niet liet leiden door geldende regels en conventies. In Rome kwamen ze samen om te tekenen en te schilderen, maar ook om te feesten. De Bentvueghels. Een berucht kunstgenootschap in Rome is de eerste tentoonstelling in de geschiedenis die het verhaal vertelt van deze bijzondere groep kunstenaars.

Rome was een bruisende maar ook gevaarlijke stad. Ver van huis zorgen een gezamenlijke herkomst, taal en gewoonten voor verbinding. De Nederlandse kunstenaars zochten elkaars gezelschap en steun. Ze gedroegen zich in de broederschap als jonge studenten. Er was een ontgroeningsritueel, dat werd gevolgd door een inhuldiging. Het nieuwe Bentlid werd vervolgens ‘gedoopt’ met een Bentnaam. Omdat de doop voor rooms-katholieken een heilig sacrament is, kwamen ze hierdoor wel eens in de problemen. Ze brachten zogenaamd offers aan Bacchus, wat eveneens als heidens werd gezien. Het was allemaal niet zo slecht bedoeld. De Bentvueghels wilden vooral plezier maken.
De tentoonstelling omvat ruim honderd kunstwerken die inzicht geven in het leven en de kunstenaarspraktijk van de Bentvueghels. Naast voorstellingen van hun feesten en ontgroeningsriten, zijn er vele voorbeelden van hun werk. Buiten tekenen was belangrijk voor de Bentbroeders en in de expositie is dan ook een aantal prachtige landschapstekeningen te zien. Er zijn italianiserende landschappen en zogenaamde Bambocciate, een nieuw genre tekeningen en schilderijen die het Romeinse volksleven tot onderwerp hebben. Deze werken waren tot ergernis van de Accademia di San Luca zeer populair in Rome. Historie- en genrestukken, portretten en landschappen, het zijn allemaal specialismen van schilders die lid waren van de Bentvueghels. De tentoonstelling is rijk en veelzijdig, dankzij de vele bruiklenen uit museale collecties in binnen- en buitenland (Berlijn, Boedapest, Braunschweig, Florence, Hamburg, Kassel, Londen, Madrid, München, New York en Rome). Het Rijksmuseum verdient vanwege haar genereuze medewerking een speciaal woord van dank. Ook is er een aantal topstukken te zien uit Europese particuliere collecties.

De Bentvueghels is van 11 februari 2023 tot en met 4 juni 2023 te zien in het Centraal Museum in Utrecht. 

Cookieinstellingen