In juni start een proeftuin om op verschillende (erfgoed) locaties in de Utrechtse regio werkruimte te creëren voor makers. Vraag en aanbod naar huisvesting voor de creatieve sector moet zo beter op elkaar worden afgestemd.
De kloof tussen vraag en aanbod voor creatieve huisvesting in de Utrechtse stedelijke regio is aanzienlijk. In 2018 was er vraag naar 135.000 m2 bij een aanbod van 105.000 m2. De verwachting is dat deze vraag groeit naar 185.000 m2 in 2024. Dat blijkt uit onderzoek dat is gedaan in opdracht van de Stedelijke Regio Utrecht met de gemeenten Utrecht, Amersfoort en de provincie Utrecht als trekkers. Er is vooral ook gekeken naar de kansen voor huisvesting in cultureel erfgoed. Het is voor het eerst dat gemeenten uit de Stedelijke Regio Utrecht hiervoor de handen ineen slaan en samen optrekken in het ondersteunen van hun creatieve makers.
In het eerste deel van het onderzoek, dat Bureau Buiten in de zomer 2019 heeft uitgevoerd, is bekeken of leegstaand erfgoed kansen biedt voor creatieve ruimte. Het blijkt dat slechts een klein deel van het erfgoed in de regio leeg staat. Ook zijn er vaak al plannen voor hergebruik. Het erfgoed waar moeilijk een andere bestemming voor te vinden is, biedt juist wel kansen voor de creatieve sector. Verdedigingswerken, industrieel erfgoed en openbare gebouwen sluiten het meest aan op de behoefte van creatieve makers. Dit heeft te maken met de specifieke kwaliteiten van de objecten. Er moet wel rekening worden gehouden met de cultuurhistorische waarde van de gebouwen. Openbare gebouwen, zoals schoolgebouwen en industrieel erfgoed zijn voor creatieve makers, maar ook als locatie voor horeca en congressen het meest aantrekkelijk. Hoewel de gemeenten in de Stedelijke Regio Utrecht met elkaar ruimte willen maken voor de creatieve sector, verschilt het per gemeente en per bestuur hoe actief zij aan de slag (kunnen) gaan met beleid, programma’s en prioriteit. Diverse gemeenten stoten op dit moment nog veel vastgoed af. Deze panden hebben dan minder kans op een maatschappelijk zinvolle bestemming. Ook kunnen we de impact van het coronavirus op dit gebied nog niet inschatten.
De Plaatsmaker, gespecialiseerd in het organiseren van ruimte voor kunstenaars, creatieve makers en culturele instellingen in de gemeente Utrecht zorgt voor de conceptontwikkeling, vormgeving en uitvoering van de proeftuin. De proeftuin start in juni op een aantal locaties in de stedelijke regio. De ervaringen, do’s en don’ts worden vastgelegd door adviesbureau Jonge Honden en bij de afronding openbaar gemaakt en actief gedeeld. Het onderzoek door DePlaatsmaker is het tweede onderdeel van de proeftuin van het Cultureel Regioprofiel ‘Eeuwig Jong’.
Het eindrapport wordt aangeboden aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De verwachting is dat dit plaatsvindt in mei 2021.
