3 trends op de Utrechtse woningmarkt

De oververhitte woningmarkt in Utrecht vraagt om veel nieuwe woningen om het tekort aan woningen te beperken. De afgelopen jaren zijn er allerlei maatregelen in het leven geroepen om de toetreding van starters om de woningmarkt te verbeteren. De invoering van de opkoopbescherming in 2022 is een voorbeeld van zo’n maatregel. Dit beleid heeft geleid tot een toename van het aantal starters dat een eigen huis kan kopen, een positieve ontwikkeling volgens de gemeente. Echter, staat de woningmarkt nog steeds enorm onder druk. Samen met Inter Immo, een ervaren makelaar actief in Utrecht , onderzoeken we 3 huidige ontwikkelingen op de woningmarkt in Utrecht.

1. Prijsstijging koopwoningen
   In het eerste kwartaal van 2024 waren de prijzen van bestaande koopwoningen in alle provincies hoger dan een jaar eerder. Utrecht kende vergeleken met ander provincies de hoogste prijsstijging (namelijk 5,7%) in het eerste kwartaal van 2024.( CBS )
2. Opkoopbescherming
   Sinds de invoering van de opkoopbescherming in 2022 is het aandeel woningen dat naar investeerders ging sterk gedaald: van 17% in 2020 naar 3% in 2023. Maar het aantal starters op de woningmarkt steeg juist van 41% in 2020 naar 62% in 2023. ( NOS )
3. Krapte op de huurmarkt
   Door de opkoopbescherming is het aanbod in de vrije huursector significant verminderd. Het gevolg hiervan is dat investeerders actief hun panden verkopen. Mede hierdoor zien we een daling van 27,9% in het aantal beschikbare vrije sector huurwoningen vergeleken met vorig jaar. Dit heeft geleid tot een stijging van de gemiddelde huurprijs per vierkante meter met 8,6% ( Pararius huurmonitor )

Toekomstige wetswijzigingen: Wet betaalbaar huren

Er staat nog meer te gebeuren. Een van de aankomende wetswijzigingen is de 'wet betaalbaar huren', die waarschijnlijk op het punt staat om door beide kamers te worden aangenomen. De wet richt zich op het laag- en middensegment van de vrije sector en stelt hier maximale huurprijzen vast op basis van een puntensysteem.

Matthijs Korevaar, universitair hoofddocent verbonden aan de sectie Finance van Erasmus School of Economics sprak meerdere malen in de media zijn bedenkingen uit over de wet betaalbaar huren: Hij spreekt over een nobel doel die de wet nastreeft, maar met nadelige gevolgen. Hij verwijst naar een nieuw onderzoek naar de Wet betaalbare huur.

“Er zijn zeker ook groepen die profiteren van de wetgeving, maar de prijs daarvoor wordt betaald door de huishoudens met lagere inkomens.” ( Trouw )

Het effect van nieuw woningbeleid

Het ogenschijnlijke succes aan de ene kant leidt tot een verlies aan de andere - waardoor er onderaan de streep weinig winst overblijft. Het is meer dan ooit van belang dat de gemeente Utrecht en de regering het effect van de opkoopbescherming en de wet betaalbaar huren op de gehele woningmarkt continu blijven evalueren. Want terwijl de prijzen voor koopwoningen in Utrecht blijven stijgen, wordt de situatie op de huurmarkt ook steeds moeilijker. Dit is het gevolg van de afname van het huuraanbod en de stijgende huurprijzen.

De komende periode blijft een uitdaging voor lage- en middeninkomens. De nieuwe wetgeving biedt weinig verlichting. Voor particuliere investeerders en institutionele beleggers stapelen de problemen zich op. Het is de vraag of het nieuwe beleid genoeg winnaars kent. De cijfers zijn verre van optimistisch.