Romeinse weg naar Utrecht ontdekt
11 dec , 12:00 • Geschiedenis
Mario Gibbels
Bij
archeologisch onderzoek in de Merwedekanaalzone is vorige week de weg
naar het Romeinse fort op het Domplein ontdekt. Het gaat om een
aftakking van de limesweg. Deze ‘A1 van Romeins Nederland’
verbond alle forten langs de noordgrens van het Romeinse rijk (limes)
met elkaar. De ontdekking is van groot belang voor onze kennis van
Romeins Utrecht en het grenslandschap eromheen.
Richting
het Domplein
De
limesweg blijkt onder de voormalige bedrijfspanden in de
Merwedekanaalzone goed bewaard te zijn. De palenrijen die de
verhoogde weg bijeenhielden zijn nog goed te reconstrueren aan de
hand van grondverkleuringen en restanten van paalpunten, dieper in de
grond. De bermgreppels vertonen diverse fasen van aanleg en onderhoud
van de weg. Bij elkaar was de zone van de weg, met zijstroken voor
het transport van vee, 30 meter breed. Het zijn de bermgreppels die
nu aantonen dat er op deze plek een zijweg aftakte van de limesweg.
Deze nieuwe weg blijkt precies uitgelijnd op het Domplein. De
archeologen zijn er daarom van overtuigd dat de aftakking naar het
Romeinse fort van Utrecht doorloopt.
"De
ontdekking van deze aftakking in combinatie met de gedane vondsten
laat opnieuw zien dat het belangrijk is, om in een vroeg stadium van
ruimtelijke ontwikkeling archeologisch onderzoek te doen. Archeologie
leert ons over onze stad en de omgeving in vroegere tijden. Deze
informatie wordt meer dan eens gebruikt in de verdere ontwikkeling
van de stad. Zo verbindt erfgoed het verleden met heden." Aldus
Rachel Streefland, wethouder Erfgoed.
Bijzondere
vondsten
Ook
zijn er inmiddels een paar bijzondere vondsten te melden. Zo is er
een onderdeel gevonden van het tuig voor een kar of wagen, getrokken
door paarden of ossen. Bijzonder is een massief zilveren, fraai
versierde kop van hoogstwaarschijnlijk een haarnaald, door vrouwen
gebruikt om hun haar of hoofddeksel mee vast te zetten. Ook is er een
ijzeren punt van een ballistapijl gevonden, bedoeld voor het
gevreesde Romeinse geschut.
Onderzoek
Het
archeologisch onderzoek vindt sinds 20 november plaats in Merwede
(deelgebied 5) van de Merwedekanaalzone. Het terrein wordt op dit
moment bouwrijp gemaakt voor de bouw van woningen. Het was al bekend
dat de limesweg door het zuiden van de bouwlocatie loopt. Daarom
vindt in opdracht van ontwikkelaars Greystar, G&S&, Boelens
de Gruyter en Portaal eerst archeologisch onderzoek plaats. De
opgravingen worden uitgevoerd door de afdeling Erfgoed van de
gemeente Utrecht.
Limesweg
De
limesweg is al sinds 1997 een speerpunt van het archeologisch
onderzoek binnen de gemeente. In Leidsche Rijn zijn daarbij al veel
belangrijke ontdekkingen gedaan, zoals bruggen en andere
waterbouwkundige werken. De weg werd rond het jaar 85 aangelegd door
het Romeinse leger en tot in de derde eeuw onderhouden. Hij was
ongeveer 5 meter breed en verhard met grind. Voor de afwatering lagen
er langs de weg greppels.
De
limesweg liep merkwaardig genoeg 2,5 kilometer ten zuiden van het
Romeinse fort op het Domplein. De weg sneed daarmee een noordwaartse
bocht van de Rijn af. Door deze tracékeuze, zo recht mogelijk,
konden troepenverplaatsingen en berichtenverkeer efficiënt
plaatsvinden.
