De gemeente Utrecht zet de komende jaren stevig in op het verbeteren en versterken van de mentale gezondheid van jonge Utrechters. Tegelijkertijd staat de mentale gezondheid van jongeren onder druk. 49% van de Utrechtse jongvolwassenen voelt zich (heel) vaak gestrest. En 64% ervaart regelmatig of vaak prestatiedruk. Dit kan én moet anders, vindt de gemeente Utrecht. Daarom lanceert de gemeente Utrecht een meerjarig uitvoeringsprogramma dat inzet op preventie, weerbaarheid en passende hulp.
Wethouder Eelco Eerenberg (Volksgezondheid): “De signalen zijn duidelijk. Jongeren voelen zich overvraagd: door school, sociale media en als ze denken over hun toekomst. We kunnen het ons niet veroorloven om te wachten. Dit programma is ons antwoord. Het is gericht op voorkomen, niet alleen op genezen.”
Het programma richt zich op het versterken van de mentale gezondheid van kinderen, jongeren en jongvolwassenen in alle leefdomeinen: thuis, op school, online, in hun vrije tijd en in de wijk. De focus ligt op:
Het verminderen van prestatiedruk: De gemeente maakt jongeren bewust en geeft handvatten om prestatiedruk bespreekbaar te maken. De gemeente helpt ook mensen in hun omgeving – bijvoorbeeld via voorlichting tijdens JGZ-consulten – om hen beter te ondersteunen.
Het bevorderen van digitale balans en gezond schermgebruik: De gemeente helpt ouders met informatie over de online wereld, opvoedtips en gesprekken via bijvoorbeeld de jeugdgezondheidszorg en de bibliotheek. Ook biedt de gemeente ondersteuning aan ouders die zelf moeite hebben met digitale vaardigheden.
Mentaal gezond opgroeien in een steunende omgeving: De gemeente ondersteunt kennisdeling en curriculumontwikkeling bij onderwijsinstellingen en biedt professionals informatie en handvatten om (aanstaande) ouders te ondersteunen. In verschillende Utrechtse wijken organiseert de gemeente ouder-kindgroepen en beantwoordt vragen van ouders over mentale gezondheid.
Het ontwikkelen van sociaal-emotionele vaardigheden en veerkracht: Samen met het onderwijs, het welzijnswerk en zorgorganisaties biedt de gemeente jongeren handvatten om mentaal weerbaarder te worden. De gemeente versterkt hun positieve identiteit en eigenwaarde en sluiten aan bij bestaande programma’s en methoden, zoals De Vreedzame School.
Snelle steun bij beginnende klachten: De gemeente ondersteunt peer-to-peer support en helpt jongeren zich comfortabel te voelen om mentale problemen bespreekbaar te maken. De gemeente biedt laagdrempelige ondersteuning, dichtbij huis. Ook traint de gemeente professionals om breed naar mentale gezondheid te kijken en collectieve hulp aan te bieden.
Structurele aanpak
De gemeente kiest nadrukkelijk voor een preventieve en integrale aanpak, samen met scholen, jongerenwerk, zorgorganisaties én jongeren zelf.
De gemeente zorgt voor handige tips en hulpmiddelen, die ze samen met jongeren ontwikkelen. Ook stimuleert de gemeente jongeren om hun eigen ideeën uit te voeren, bijvoorbeeld met subsidie uit het Initiatievenfonds.
Heldere keuze voor mentale gezondheid
Met dit programma maakt de gemeente Utrecht zichtbaar en structureel werk van de mentale gezondheid van jongeren. Daarmee sluit Utrecht aan bij de landelijke beweging om mentale gezondheid eerder en breder aan te pakken – met oog voor de leefwereld van jongeren zelf.