Bijna 1 op 19 Utrechters heeft diabetes, stijging van 11,7%

In de provincie Utrecht heeft 5,4% van de inwoners suikerziekte. Dit is het laagste percentage van alle Nederlandse provincies. Binnen de provincie Utrecht zijn de verschillen opvallend: in Nieuwegein loopt het aandeel op tot 7,3%, terwijl dit in Woudenberg juist aanzienlijk lager ligt (4,3%). In de gemeente Utrecht was het percentage in 2023 4,6. Dit blijkt uit onderzoek van Independer op basis van gegevens van Zorginstituut Nederland en Vektis.

Het aantal diabetici in Nederland steeg in vier jaar tijd met 8,4%, wat neerkomt op ruim 84.000 extra patiënten. In de provincie Utrecht waren dit er ruim 9.800: een toename van 11,7%. De groei is ook terug te zien in de landelijke uitgaven voor medicatie: die steeg in dezelfde periode met bijna 200 miljoen euro.

Regionale uitschieters in aantal mensen met diabetes

In de provincie Utrecht heeft 5,4% van de inwoners diabetes. Dit is het laagste percentage van alle Nederlandse provincies, samen met Friesland. In Drenthe komt diabetes het juist vaakst voor (7,8%), gevolgd door Limburg (7,6%) en Groningen (7,2%).

Er zijn grote verschillen tussen Utrechtse gemeenten. Nieuwegein springt eruit: daar heeft maar liefst 7,3% van de inwoners suikerziekte. Dit zijn de vijf Utrechtse gemeenten met naar verhouding de meeste inwoners met diabetes:

Nieuwegein: 7,3% van de inwoners heeft diabetes

Wijk bij Duurstede: 6,6% van de inwoners heeft diabetes

Veenendaal: 6,5% van de inwoners heeft diabetes

IJsselstein: 6,4% van de inwoners heeft diabetes

Rhenen: 6,3% van de inwoners heeft diabetes

In Woudenberg ligt van alle Utrechtse gemeenten het percentage diabetici juist het laagst: 4,3% van de inwoners lijdt aan deze ziekte.

Grootste stijging in Renswoude

Van 2019 tot 2023 zijn er in Utrecht meer mensen met diabetes bij gekomen: het aantal steeg met 11,7%. Vooral in Renswoude nam het aantal diabetici fors toe, namelijk met 20,2%. In deze vijf Utrechtse gemeenten was de stijging het sterkst:

Renswoude: toename van 20,2%

De Ronde Venen: toename van 17,6%

Wijk bij Duurstede: toename van 14,9%

Woudenberg: toename van 14,4%

Oudewater: toename van 14,3%

Vijfheerenlanden is juist de Utrechtse gemeente met de laagste stijging: het aantal diabetici steeg hier met 0,7%.

Uitgaven aan medicatie diabetes type 2 meer dan verdrievoudigd

De stijging van het aantal diabetici in Nederland is duidelijk terug te zien in de kosten voor diabetesmedicatie. De vergoeding die verzekeraars aan apotheken betaalden voor diabetesmedicatie steeg in de afgelopen vijf jaar met 76,6%, tot bijna 411 miljoen euro. 

Vooral de medicatie voor diabetes type 2 zorgt voor deze toename. Het gaat om bloedglucoseverlagende middelen, exclusief insuline. In 2020 bedroegen de kosten hiervoor ruim 86 miljoen euro, terwijl dit in 2024 opliep tot bijna 287 miljoen euro: een stijging van 233%. Bijna de helft van die toename (zo’n 90 miljoen euro) wordt verklaard door de ruim 90.000 nieuwe gebruikers van semaglutide middelen, waaronder Ozempic.

Voor mensen met diabetes type 1 ziet het beeld er heel anders uit. Zij hebben insuline nodig, en de kosten hiervan zijn over het algemeen juist gedaald. Tussen 2020 en 2024 nam de totale vergoeding voor alle soorten insuline gemiddeld met 15,4% af.

“Als je diabetes type 2 hebt, hoef je meestal geen insuline te spuiten en gebruik je in eerste instantie alleen medicijnen. Die worden vergoed, maar gaan wel ten koste van je eigen risico. In sommige gevallen betaal je daarnaast ook een eigen bijdrage voor je medicatie, al verschilt dat per verzekeraar. Let daarom goed op de voorwaarden wanneer je zorgverzekeringen vergelijkt of een nieuwe polis afsluit”, aldus Youri van der Avoird, zorgexpert bij Independer.