Al jaren maakt Rafael-schoolleider Pien van Gendt zich hard voor het centraal financieren van de jeugdhulp. Haar wens is dat de verantwoordelijkheid hiervoor bij de schoolleiding komt te liggen, in plaats van bij de ouders. Maar liefst zeventien gemeenten moesten hiermee instemmen. Sinds dit schooljaar draait Rafael, een school voor speciaal onderwijs van PCOU Willibrord voor leerlingen uit Utrecht en omstreken, samen met het Heuvelrug College een pilot. Naar verwachting wordt hierna de werkwijze in heel het land uitgerold. De eerste monitor is nu naar volle tevredenheid afgerond. Uiteindelijk streeft de schoolleider naar een wetswijziging. “De zorg wordt beter en de bureaucratie verdwijnt: daar kun je eigenlijk niet tegen zijn.”
“Ouders worden door deze nieuwe werkwijze enorm ontzorgd”, vertelt Pien van Gendt. “Voorheen moesten zij een aantal keer per jaar bij een buurtteammedewerker een aanvraag doen voor de financiering. Terwijl voor veel kinderen de ondersteuningsbehoefte nooit verandert. Deze buurtteammedewerker heeft niet altijd de kennis van de begeleiding die het kind nodig heeft. Zij zijn bijvoorbeeld ook aanspreekpunt voor het aanvragen van een traplift”, vervolgt de schoolleider. “Ook ons zorgteam wordt ontlast. Dat was veel tijd kwijt aan het aanvragen van de indicaties. Nu ben ik verantwoordelijk voor de pot met geld en kan ik ervoor zorgen dat we continu de juiste ondersteuning inzetten. Met deze nieuwe aanpak verbeteren we de zorg en zeggen we de bureaucratie vaarwel. Je kunt er eigenlijk niet tegen zijn. Toch heeft het heel wat overredingskracht gevergd om alle gemeentes waar onze leerlingen wonen te overtuigen om de bijdrage, die soms tonnen bedraagt, op voorhand uit te keren.”
Werkbezoek
Om de wethouders, beleidsmedewerkers en medewerkers van de samenwerkingsverbanden te laten zien wat de nieuwe aanpak in de praktijk betekent, ontving de schoolleider de betrokkenen eerder dit schooljaar op Rafael. “Een kind op papier is anders dan een kind daadwerkelijk zien. Wij hebben groepen van acht kinderen met vier begeleiders. Als je dat leest kun je denken: ‘dat is fijn’. Maar het is heel hard werken. Op onze cluster 3-school zitten zeer moeilijk lerende kinderen die voorheen vaak op een dagbesteding zaten. Sommige kinderen kunnen best in een kring zitten, maar hebben tijdens de instructies wel een hand op hun schouder of been nodig, zodat ze blijven zitten. Van een andere leerling weet je dat de gang naar de gymzaal te veel prikkels geeft, waardoor het kind boos en agressief aankomt. Wanneer een begeleider twee minuten eerder met deze leerling naar de gymzaal loopt, kan die goed meedoen. Ambulante begeleiders geven geen onderwijs, maar ze maken het onderwijs wel mogelijk.”
Recht op onderwijs
“De Wet passend onderwijs, die voorschrijft dat ieder kind recht heeft op enige vorm van onderwijs, gaf mij de mogelijkheid om kansen te creëren voor deze doelgroep. Voorheen moesten kinderen zindelijk zijn om naar school te kunnen, nu heb ik soms wel honderd kinderen die niet zindelijk zijn. Dat moet je gewoon inrichten.” De volgende uitdaging heeft Pien van Gendt ook al op het netvlies. Na het succesvol afronden van deze pilot wil de schoolleider ook de ambulante begeleiding via de Wet langdurige zorg (WLZ) centraal organiseren. “Bij de WLZ wordt het geld aan de ouders uitgekeerd. Om deze systematiek te veranderen ga ik met de zorgkantoren in gesprek.” De voortrekkersrol die de schoolleider bekleedt, maakt dat zij naar verwachting veel vragen van scholen elders in het land zal krijgen. “Er zullen ook scholen zijn die dit veel gedoe vinden, bijvoorbeeld omdat ze met meerdere zorgaanbieders werken. Ook wij zullen tijdens de pilot tegen vraagstukken aanlopen waar we oplossingen voor moeten bedenken. Maar ik wil dat deze pilot gaat slagen en daar zal ik samen met mijn team alles voor doen.”
