De meeste Utrechters voelen zich goed, maar gezondheidsverschillen in Utrecht blijven groot. Problemen met rondkomen, wonen en werk beïnvloeden gezondheid negatief. Ook gaat het niet altijd goed met de mentale gezondheid van kinderen, jongeren en jongvolwassenen en met de leefstijl van Utrechters. Dat blijkt uit het Utrechts Gezondheidsprofiel (UGP) 2022, dat de gemeente Utrecht vandaag presenteert.
Het UGP verschijnt elke vier jaar. Het is een uitkomst van de Volksgezondheidsmonitor: permanent onderzoek dat de gemeente Utrecht doet naar de gezondheid van haar inwoners. Het nieuwe UGP geeft onder andere inzicht in de jaren van de coronacrisis.
Uit het UGP blijkt dat 8 op de 10 Utrechters zich gezond voelen. Ook in de coronaperiode voelden veel inwoners zich gezond, ondanks de impact die de coronaperiode had op ons dagelijks leven. 2 op de 10 inwoners van Utrecht voelen zich ongezond. Bij hen komen meerdere gezondheidsproblemen en een ongezonde leefstijl vaak samen voor. Gezondheidsverschillen tussen groepen Utrechters zijn al op jonge leeftijd aanwezig.
Problemen met rondkomen, werk en wonen komen vaak samen voor en beïnvloeden gezondheid negatief. Andersom versterken gezondheidsproblemen de problemen op die gebieden ook. Volwassen Utrechters die moeite hebben met rondkomen, ervaren hun gezondheid ruim twee keer zo vaak slecht als Utrechters zonder moeite met rondkomen. Utrechters zonder betaald werk en Utrechters met een tijdelijk contract hebben vaker mentale klachten dan gemiddeld. Utrechters met een lager inkomen wonen vaker in kwalitatief slechtere woningen. Toenemende gezondheidsachterstanden zijn er bij mensen die moeite hebben met rondkomen, opgroeien in een gezin met lage welvaart, mensen met basisonderwijs of een vmbo-opleiding en kinderen die opgroeien in een éénoudergezin.
Wethouder Eelco Eerenberg (Volksgezondheid): ‘Met het vierjaarlijkse Utrechtse Gezondheidsprofiel wordt Utrecht met de neus op de feiten gedrukt als het gaat om de gezondheid van de Utrechters. Zoals in de cijfers te zien is voelen veel Utrechters (80%), ook tijdens de coronaperiode, zich gezond. Maar er is ook genoeg waar ik mij zorgen over maak zoals gezondheidsverschillen, die al op jonge leeftijd of zelfs daarvoor al ontstaan. Of de mentale gezondheid en leefstijl van bepaalde groepen Utrechters, zoals de jongvolwassenen. Daar hebben we echt wat te doen, dat bevestigen deze cijfers wederom.’
De mentale gezondheid en het middelengebruik van jongeren (t/m 25 jaar) laten ongunstige cijfers zien. 32% van de kinderen, en 46% van de jongeren voelt zich vaak gestrest. Dit komt vooral door school of studie en alles wat ze moeten doen. Een kwart van de jongvolwassenen heeft matige tot ernstige psychische problemen en 69% van de jongvolwassenen ervaart prestatiedruk. Eén op de drie jongvolwassenen vindt het normaal om thuis drugs te gebruiken. 18% van de jongvolwassenen heeft in de afgelopen vier weken harddrugs gebruikt. 30% van de 15- en 16-jarigen heeft de afgelopen vier weken alcohol gedronken. In 2019 was dit 25%. De meerderheid van deze 15- en 16-jarigen drinkt dan vijf of meer glazen alcohol op een dag. Verder blijkt uit het UGP dat 18% van de Utrechtse volwassenen rookt. Dit is hoger onder Utrechters met basisonderwijs of een vmbo-opleiding.
Tot slot laat het UGP slaapproblemen zien onder Utrechters. Zo was in 2021 21% van de kinderen vaak moe; in 2015 was dit nog 12%. Ook onder jongeren en volwassenen komen problemen met slaap en vermoeidheid regelmatig voor. 39% van de jongeren heeft last van moeheid. Van de volwassenen slaapt 43% niet goed. Dit geldt voor 46% van de 65-plussers.
