Verbod voorrang statushouders zal volgens grote steden leiden tot opeenstapeling van problemen

Het aangekondigde verbod om statushouders met voorrang te huisvesten in sociale huurwoningen in gemeenten is volgens de grote steden onmenselijk en een schijnoplossing. Deze maatregel zal grote impact hebben op de inburgering en de doorstroom van statushouders uit asielzoekerscentra terwijl het de woningnood niet zal oplossen. Amsterdam, Groningen, Den Haag, Utrecht en Eindhoven zijn dan ook verbijsterd en roepen op dit voorstel per direct in te trekken.

 Deze maatregel leidt volgens de steden tot een onuitvoerbare taak voor gemeenten. Zonder mogelijkheid om statushouders met voorrang een sociale huurwoning toe te wijzen zal de doorstroom uit de opvang stokken. Het leidt tot overvolle opvangcentra (één op de drie mensen in de opvang zijn nu al statushouders), en dus hoge kosten en meer mensen op straat. Dit leidt tot minder leefbaarheid en veiligheid in onze steden, en hoge kosten voor de maatschappelijke opvang. 

De woningnood in de steden wordt niet veroorzaakt door een teveel aan statushouders maar door een tekort aan sociale huurwoningen. De oplossing van dit probleem ligt dan ook daar: verplicht alle gemeenten om minimaal 30% van de nieuwbouw sociaal te bouwen. De schuld neerleggen bij mensen in een heel kwetsbare positie is volgens de grote steden onmenselijk.

Dennis de Vries, wethouder Wonen: “Wat er hier gebeurt, is dat groepen mensen tegenover elkaar worden gezet. Het kabinet creëert het beeld dat, in deze tijden van woningschaarste, statushouders ervandoor gaan met ‘onze’ woningen. Los van het feit dat in een gemeente als Utrecht maar een beperkt deel van het aantal vrijkomende woningen aan statushouders wordt toegewezen, gaat hiermee voorbij aan het werkelijke probleem: een kapotte woningmarkt, waarin er al jaren onvoldoende betaalbare woningen worden gebouwd. Wonen is een grondrecht. Dat de overheid tekortschiet in het borgen ervan, wordt nu afgewenteld op statushouders – een zondebok voor het eigen falen.”

Een stabiele woonplek is essentieel om een zelfstandig leven op te bouwen en te kunnen starten met inburgering en werk en bij te dragen aan de samenleving. Zonder stabiele huisvesting neemt de kans op langdurige afhankelijkheid van sociale voorzieningen toe, dat is niet goed voor zowel de maatschappij als de statushouder. Het is volgens de steden onbegrijpelijk dat het kabinet hierop aanstuurt en de negatieve effecten op het bordje van gemeenten gooit. 

Rachel Streefland, wethouder Asiel en Integratie: “Opvanglocaties lopen op deze manier nog sneller vol en mensen wordt de mogelijkheid ontnomen om te starten met inburgeren en te bouwen aan hun toekomst en hun deelname aan onze maatschappij. Los van het wel of niet halen van een wettelijk voorgeschreven taakstelling, is het de impact die dit besluit heeft op de mensen om wie het gaat mijn grootste zorg.”

Daarom ageert ook de gemeente Utrecht tegen het besluit van het kabinet: “Het is niet humaan, het creëert grote maatschappelijke problemen, terwijl het werkelijke probleem – de woningnood – niet wordt opgelost. Dat zal ook de Utrechtse inbreng zijn tijdens de consultatie, die nu van start gaat. Natuurlijk is het uiteindelijk aan de Tweede Kamer om te besluiten, maar laat ons standpunt duidelijk zijn: wat ons betreft gaat dit voorstel vandaag nog van tafel.”