Ondergrondse ligging Merwedelijn meest wenselijk

Inwoners van Utrecht en Nieuwegein willen het liefst dat de Merwedelijn zoveel mogelijk ondergronds wordt aangelegd. Deze tram is de toekomstige hoogwaardige OV-verbinding tussen Utrecht Centraal, Groot Merwede en de polder Rijnenburg en moet de grootste woningbouwlocatie van Nederland ontsluiten. U Ned – een samenwerkingsverband van Rijk, provincie Utrecht en gemeenten – onderzocht verschillende varianten en routes van de Merwedelijn. Eind dit jaar moet dit leiden tot een Voorkeursalternatief.

De Merwedelijn is nodig om de grootste woningbouwlocatie van Nederland te ontsluiten aan de zuidwestkant van de stad Utrecht. Er liggen plannen klaar voor de bouw van circa 75.000 huizen en het creëren van circa 40.000 arbeidsplaatsen. U-Ned onderzocht welke variant hieraan de grootste bijdrage levert en hoe tegelijkertijd voorkomen wordt dat het te druk wordt op Utrecht Centraal. Tevens is onderzocht welke variant op het meeste draagvlak kan rekenen. 

Voor het onderzoek waren vier varianten van de Merwedelijn in beeld: een tunnel, verdiepte ligging, viaduct en combinatie van viaduct en verdiepte ligging. Ook onderzocht U-Ned twee verschillende routes in Nieuwegein: de route van het bestaande spoor of een nieuwe route over een nieuwe brug over het Amsterdam-Rijnkanaal en langs de A.C. Verhoefweg

Voor het onderzoek werden ook organisaties, bedrijven en inwoners naar hun mening gevraagd. In april voerde U-Ned gesprekken met stakeholders en bijna 2.500 inwoners uit Utrecht en Nieuwegein vulden een digitale vragenlijst in. Daaruit bleek dat de meeste mensen positief staan tegenover een tram in een tunnel. 

De tram in verdiepte ligging zien velen als alternatief voor de tunnel. Daarbij vragen ze wel om voldoende mogelijkheden om veilig over te steken en willen ze maatregelen tegen geluidsoverlast. De variant met het viaduct kreeg de meeste negatieve reacties, vooral vanwege de impact op de openbare ruimte

Op basis van alle resultaten is op dit moment een ondergrondse ligging van de Merwedelijn het meest wenselijk. De financiering is nog niet volledig gerealiseerd. Uit het onderzoek blijkt dat geen van de huidige varianten binnen het budget van 1,2 miljard euro valt. 

De komende maanden werkt U Ned verder aan een Voorkeursalternatief. Dit is een variant die het meest recht doet aan de verschillende belangen, zoals die van reizigers, omwonenden, de kosten, technische haalbaarheid en ruimtelijke inpassing. Ondertussen voert de regio gesprekken met het Rijk over aanvullende financiering. Eind 2025 wordt het onderzoek afgerond. Daarna nemen betrokken gemeenten, provincie en Rijk een besluit over een Voorkeursalternatief en kan het voorliggende plan verder worden uitgewerkt. 

De resultaten van het verdiepend onderzoek Merwedelijn zijn terug te vinden in het ‘Tussenbericht': bevindingen verdiepingsfase juni 2025’. Meer informatie over de MIRT-verkenning OV en Wonen staat op de website van U Ned.