College belooft keldereigenaren te ontzorgen bij herstel kelders in wervengebied

Het college van B en W heeft een voorstel naar de raad gestuurd over de samenwerking met keldereigenaren bij het herstel van de eeuwenoude kelders in het Utrechtse wervengebied. Het college stelt voor de keldereigenaren te ontzorgen bij de uitvoering van het herstel, met name bij het opdrachtgeverschap aan een aannemer. Daarnaast wordt voorgesteld uit te gaan van een eenvoudige kostenregeling waarbij de gemeente bijdraagt aan de herstelkosten van een kelder en niet op basis van schadevergoeding.

Een regeling op basis van deze uitgangspunten zorgt voor een duurzame samenwerking met keldereigenaren. Dit is noodzakelijk om het wervengebied de komende decennia veilig te houden en onze unieke werven te behouden, zodat we er ook in de toekomst van kunnen blijven genieten.

In 2021 heeft de gemeenteraad opdracht gegeven een kostenregeling voor het herstel van kelders uit te werken op basis van een vergoeding van de schade die aan de kelders is ontstaan. Hiervoor was onderzoek naar schade aan kelders en de oorzaken daarvan noodzakelijk. Van 2022 tot begin 2024 is dat onderzoek uitgevoerd door drie onafhankelijke ingenieursbureaus. De conclusie was dat het nagenoeg onmogelijk is om de exacte oorzaak van schade aan een kelder vast te stellen. Onderzoek naar schadeafhandeling door de overheid in Groningen (gaswinning) en Limburg (waterschade) wees intussen uit dat een kostenregeling op basis van een bijdrage aan herstelkosten de meeste kans biedt op goede samenwerking en herstel van het erfgoed. Uit gesprekken met keldereigenaren bleek bovendien dat zij ondersteuning van de gemeente wensen bij het herstel, omdat het vraagt om specialistische kennis. Deze wens werd ondersteund door de ervaringen die eigenaren opdeden met herstelwerkzaamheden van zo’n dertig kelders. Het opdrachtgeverschap aan een aannemer is vaak ingewikkeld en er is bovendien afstemming nodig met buren die tegelijk kelders herstellen, nutsbedrijven en de gemeente die eigenaar is van de aangrenzende muur, werf en weg.

Eenvoudige kostenregeling Een eenvoudige kostenregeling die vooraf financiële zekerheid geeft is van belang en het geld moet ten goede komen aan herstel van kelders en niet aan juridische- of proceskosten. De meeste keldereigenaren en het college geven daarom de voorkeur aan een eenvoudige regeling op basis van een bijdrage aan de herstelkosten. Rachel Streefland, wethouder Erfgoed: “Ik realiseer mij dat deze regeling bijzonder is. We kijken naar voren en nemen verantwoordelijkheid voor behoud van een veilig en prachtig erfgoed en een goede samenwerking met alle eigenaren en beheerders. We nemen niet als uitgangspunt hoe de schade is ontstaan, maar hoe we het gaan oplossen.”

Uitgangspunten verder uitwerkenSamen met de keldereigenaren gaat de gemeente de uitgangspunten verder concreet maken en uitwerken. Zo wordt er gekeken naar de kostenverdeling: subsidie of een vaste eigen bijdrage, de vorm van de samenwerking en het schaalniveau van de afspraken (per project, blok, rak of tegelijk in het hele wervengebied). Daarnaast vraagt het ontzorgen om verdere uitwerking op het gebied van opdrachtgeverschap.

Naar verwachting beslist de gemeenteraad in december over de uitgangspunten.