Rijkswaterstaat en vier waterschappen hebben op vrijdag 16 september besloten om de Klimaatbestendige Water Aanvoervoorziening (KWA) te beëindigen. De KWA zorgde er tijdens de extreem droge zomer voor dat Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) water naar het westen van Nederland kon aanvoeren om de droogte in dat gebied het hoofd te bieden. Daarnaast ging de aanvoer van zoet water de verzilting tegen die optreedt als zout water vanuit de Noordzee door de lage waterstanden steeds verder de rivieren en kanalen instroomt.
Nu er weer neerslag valt, de dagen korter en minder warm worden (met minder verdamping als gevolg) en ook de Rijnafvoer langzaam stijgt, is een omslagpunt bereikt. Het gaat de goede kant op. Daarom wordt de KWA in september en oktober stapsgewijs en gecontroleerd afgebouwd. Gemaal De Aanvoerder, dat sinds 18 juli 2022 7000 liter water per seconde de Leidsche Rijn in pompte, wordt uitgezet. Via het Noordergemaal wordt nog wel water ingelaten. Het aantal kubieke meter water per seconde wordt vooralsnog teruggebracht van 11 naar maximaal 5. Het zoetwater dat binnenkomt wordt zorgvuldig beschermd en verdeeld.
Het vaarverbod op de Leidsche Rijn wordt naar verwachting aan het eind van volgende week opgeheven. De tijdelijke pompinstallaties worden de komende periode afgebroken. Deze pompen voerden water aan om de sloten en weteringen in het gebied van HDSR op peil te houden en pompten water naar de (grachten van de) stad Utrecht. Daarnaast vervalt de schutbeperking bij Bodegraven en zijn de deuren van de Haanwijkersluis weer gesloten.
Het klimaat verandert en extreem warme en droge periodes komen steeds vaker voor. Jeroen Haan, dijkgraaf HDSR: “Heel veel collega’s in alle organisaties hebben hard gewerkt om de KWA zo goed mogelijk te laten functioneren; en met goed resultaat. De extreme droogte van de laatste tijd heeft ons ook geleerd dat we moeten omschakelen. We zijn als land onder zeeniveau vooral gefocust geweest op het afvoeren van water. Elke druppel water wordt steeds belangrijker. Hoe kunnen we al dat water vasthouden, zodat we het tijdens extreem droge periodes kunnen inzetten? Daar gaan wij ons hoofd over buigen”.
