Centraal Museum onderzoekt historische relatie tussen mens en natuur aan de hand van landschapstekeningen

Op 11 oktober opent Getekend, de Natuur - Een levende geschiedenis in het Centraal Museum in Utrecht. De thematische, transhistorische tentoonstelling onderzoekt de relatie tussen mens en natuur aan de hand van een omvangrijke en eeuwenoude collectie Utrechtse landschapstekeningen: de Atlas Munnicks van Cleeff. Naast de prentencollectie bevat de tentoonstelling oude, moderne en hedendaagse werken van onder anderen Charley Toorop, Peter Vos en Piet Mondriaan. In de Annex is het meest recente werk van Richard Mosse te zien, dat voor het eerst in Nederland wordt getoond.

Bart Rutten, artistiek directeur Centraal Museum: ‘Wij zijn enorm vereerd dat we zo’n grote selectie uit de collectie tekeningen van Munnicks van Cleeff dit najaar aan onze bezoekers mogen tonen: deze topcollectie – die zelden toegankelijk is voor publiek – toont op bijzondere wijze hoe de mens zich de voorbije eeuwen tot de natuur heeft verhouden.’

650 jaar provincie Utrecht

Een van de aanleidingen voor de tentoonstelling vormt de viering van 650 jaar provincie Utrecht dit jaar. In 1375 werd de Stichtse Landbrief getekend, waarin afspraken staan over politieke inspraak van burgers. Om het jubileum te vieren heeft het Centraal Museum in samenwerking met de provincie Utrecht verschillende fietstochten ontwikkeld waar tekeningen uit de collectie Munnicks van Cleeff in terugkomen. De Landbrief komt tevens terug als thema in de eerste zaal van de tentoonstelling.

Samenleven met de natuur

De groots opgezette tentoonstelling is opgedeeld in drie thema’s, die laten zien hoe de relatie tussen mens en natuur de afgelopen eeuwen is veranderd: hoe de mens in angst voor de natuur heeft geleefd, hoe hij de natuur heeft willen domineren en hoe hij zich is gaan beschouwen als onderdeel van al het leven op aarde. Getekend, de Natuur stelt vragen over deze ontwikkelingen en nodigt de bezoeker uit om zelf een oordeel te vormen over passende en duurzame manieren van samenleven.  

Munnicks van Cleeff

De Atlas Munnicks van Cleeff bestaat uit ongeveer 1500 landschapstekeningen en -prenten uit de zeventiende en achttiende eeuw, waarvan zo’n honderd werken in de tentoonstelling te zien zijn. De collectie bevat gedetailleerde afbeeldingen van de provincie Utrecht en vormt een waardevol document voor de regionale geschiedenis. Zo zijn er prenten te zien die bekende plekken als de Biltstraat in Utrecht afbeelden, al zijn ze niet meer te herkennen: waar in de zeventiende eeuw nog akkers waren, is het nu volgebouwd.

Annex: Richard Mosse

In de Annex, de laatste zaal van de tentoonstellingsruimte, zal het meest recente werk van Richard Mosse te zien zijn: Broken Spectre (2022). De 74 minuten durende video-installatie toont met drie films naast elkaar de verwoestende impact van ontbossing in het Amazonegebied. Begeleid door een stuwende soundtrack zet het kunstwerk aan tot reflectie over de ernst van de klimaatcrisis.

Kunstenaars

Getekend, de Natuur bevat kunstwerken van onder anderen Jan de Beijer, Katherine Bradford, Femke Herregraven, Craigie Horsfield, Claudia Martínez Garay, Anne Geene, Jacob Maris, Raquel Maulwurf, Piet Mondriaan, Richard Mosse, Ben Sledsens, Jan Sluijters en Charley Toorop.