Jonge nieuwkomers hebben hun eigen korte film gemaakt rondom het thema ‘vrijheid’. Meer dan 750 jonge migranten van ISK Ithaka scholen uit heel Nederland maakten tijdens het project Ithaka Filmt, van het Utrechtse film- en mediabedrijf Common Frames, hun eigen films. Talentvolle en gemotiveerde groepen leerlingen werden geselecteerd voor het Talent Team van de Ithaka Film Academie. Jongeren kregen hier uitgebreide begeleiding van docenten en professionals om hun verhalen over vrijheid te verfilmen. Op woensdag 28 september worden er tijdens het Nederlands Film Festival zes film vertoond in het Louis Hartlooper Complex.
Het idee van het Ithaka Filmt project is in 2016 bedacht door Hemmo Bruinenberg. Hij gaf al film-workshops aan de groepen van ISK Ithaka. Dit zijn Internationale Schakel Klassen, klassen van leerlingen die nog niet zo lang in Nederland verblijven. “Ik merkte dat de workshops die ik gaf goed ontvangen werden door de leerlingen en goed aansloten bij de taallessen die zij kregen. Zodoende wilde ik het uitbreiden. Ik ben met een docent van het ISK Ithaka gaan zitten en zo is het uitgegroeid tot waar we nu zijn”, aldus Bruinenberg.
Volgens Bruinenberg is het maken van films een ideale manier om nieuwkomers in Nederland te laten aarden. Door middel van het maken van films worden er verschillende vaardigheden bijgebracht. Bruinenberg heeft door de verschillende jaren gezien dat dit heel goed werkt bij de leerlingen. “Natuurlijk willen we de kennis overbrengen over het maken van films maar hier stopt het niet. We willen de nieuwkomers een combinatie van verschillende vaardigheden leren. Zoals de Nederlandse taal, basistechnieken over filmen, acteren en monteren maar we willen ze ook bepaalde normen en waarden tijdens het project bijbrengen. En van bepaalde eigenschappen hopen we heel erg dat we ze over kunnen brengen op de nieuwkomers zoals respect en zelfverzekerdheid”.
Een van de oud leerlingen van het Ithaka Filmt project kan dit beamen. De 19-jarige Remy Nyamukabakaba, afkomstig uit Congo, koestert warme herinneringen aan het Ithaka Filmt Project waar hij twee jaar geleden aan heeft deelgenomen. Remy kwam in Nederland zonder veel vrienden of een duidelijk doel wat hij wilde in Nederland. Mede door de workshops van het Ithaka Filmt Project leerde Remy samenwerken, zich thuis voelen en een hechte vriendengroep opbouwen. “Het was een hele bijzondere en mooie ervaring en ik zal het zeker niet vergeten. In zekere zin in het de basis van alles wat ik nu heb opgebouwd in Nederland. Ik was namelijk nog helemaal nieuw in Nederland en had nog geen idee welke opleiding ik wilde volgen of wat ik wilde doen. Door het Ithaka Filmt project leer je heel snel vrienden maken en samenwerken. Iedereen hielp elkaar namelijk tijdens het maken van onze film. Ik spreek iedereen nog dagelijks van mijn groepje en we zijn echt vrienden geworden”, vertelt Remy ons.
Remy Nyamukabakaba
Buiten het maken van films en de sociale vaardigheden zijn de lessen van het Ithaka Filmt Project ook bedoeld om de Nederlandse taal bij te brengen. Zo is Nederlands de voertaal tijdens de lessen van het Ithaka filmt project. Juist omdat er zoveel verschillende talen, culturen en landen van herkomst in de klassen aanwezig zijn, is het niet vanzelfsprekend dat alle leerlingen Engels of Arabisch spreken. Daarom wordt er zoveel mogelijk Nederlands gesproken. Dit moet soms met handen en voeten, vertelt de initiatiefnemer. “Het mooie aan het hele project is dat de films die wij maken een taal op zich zijn. Het is de taal die alle leerlingen spreken, namelijk die van de films”.
Niet alleen op het gebied van taal is het in de lessen van het Ithaka Filmt project wel eens lastig om met alle verschillende culturen te werken. “In onze lessen hebben we te maken met veel verschillende meningen en visies op bepaalde onderwerpen. Het komt wel eens voor dat er pittige discussies worden gevoerd tussen de nieuwkomers over onderwerpen”, vertelt Bruinenberg. Gelukkig werkt het maken van films heel verbroederend volgens hem en delen de begeleiders van het Ithaka Filmt Project vaak de nieuwkomers achtergrond met de leerlingen en weten zij om te gaan met de verschillen in culturen. “Dit zorgt ervoor dat er altijd wel een oplossing wordt gevonden en er iets moois ontstaat”.
Dat er mooie dingen ontstaan uit het Ithaka Filmt Project kan Remy alleen maar beamen. Twee jaar geleden kreeg hij samen met zijn Ithaka klas een workshop van Common Frames. Aan het eind van dat jaar kreeg zijn groepje, bestaande uit vijf leerlingen, na een selectie de aanbieding om met een klein bedrag een film te maken voor het Talent Team van het Ithaka Filmt Project. Onder begeleiding mocht het groepje van Remy een tweede film maken die vertoond zou worden op het Nederlands Film Festival. De groep van Remy koos ervoor om een horrorfilm te maken en Remy kreeg zowel een rol als cameraman en als hoofdrol speler. De film werd vertoond op het Nederlands Film Festival “Dat was een fantastische ervaring en heel leuk om te doen. Er kwamen heel veel mensen kijken en wij werden een voor een op het podium geroepen. Het was natuurlijk heel spannend die dag maar voor altijd iets om trots op te zijn”, vertelt Remy over deze onvergetelijke dag.
28 september is het weer zo ver en worden er 6 korte films van het Ithaka Filmt Project vertoond in het Louis Hartlooper Complex tijdens het Nederlands Film Festival. Deze zes groepen die de gemaakte film mogen vertonen zijn geselecteerd uit meer dan 100 groepen leerlingen van ISK Ithaka klassen uit het hele land. Door het hele jaar heen is er flink gescout door de docenten en begeleiders. Alleen de beste en meest gemotiveerde groepen zijn uitgekozen voor het Talent Team. Normaal gesproken hebben de leerlingen drie dagen workshops in het maken van korte films. De uitgekozen groepjes kregen een klein budget, meer tijd en intensievere begeleiding. “Dit zorgt voor extra enthousiasme, spanning en motivatie bij de nieuwkomers. Maar ja het zijn natuurlijk ook de beste en meest indrukwekkende groepjes van het jaar”, vertelt Hemmo Bruinenberg trots.
Dit jaar is het eerste jaar dat er een vast onderwerp aan de gemaakte films verbonden zit, namelijk ‘Vrijheid’. De makers mochten nog steeds een brede interpretatie aan het thema geven maar de test van het thema is zeker geslaagd volgens Bruinenberg, “De films krijgen echt meer diepgang door het thema, dat was echt te merken”. Een favoriete film heeft hij niet. “Dat is alsof ik moet kiezen tussen mijn kindjes. Elke film die wij hebben uitgekozen voor een vertoning op het Nederlands Film Festival is bijzonder op zijn eigen manier. Een film die mij erg is bijgebleven is de film Liefde Wint van Taalcentrum het Element in Amersfoort. Deze film gaat over de liefde en een Eritrese bruiloft. Ik had geen idee hoe zo’n bruiloft eruit zou moeten zien maar door deze film heb ik toch een idee. Dat heeft deze groep heel mooi gedaan. Toch kan ik niet echt kiezen. Andere films springen er weer uit doordat er heel mooi is geregisseerd en andere films is het script weer heel goed of de montage. Elke film is bijzonder op zijn eigen manier”, aldus Bruinenberg.
Voor zowel begeleiders als leerlingen is het Ithaka Filmt Project een bijzondere en inspirerende gebeurtenis. “Het is altijd ontroerend om te horen wat het project voor bepaalde leerlingen heeft betekend. Soms hoor je dit niet direct maar kunnen leerlingen later pas hun waardering uitspreken. Zo zijn er bepaalde nieuwkomers uit de eerdere jaren uiteindelijk de filmacademie gaan doen in Nederland omdat zij geïnspireerd waren door de workshop. Sommigen zijn inmiddels afgestuurd en geven zelf workshops voor het Ithaka Filmt project. De cirkel is dan zo mooi rond. Je hoopt natuurlijk dat je impact hebt op de nieuwkomers maar zoiets horen is natuurlijk heel bijzonder.”
Zo ook voormalig leerling Remy. “Door dit project merkte ik dat ik filmen heel leuk vond en wilde ik graag een opleiding volgen in Nederland. Nu doe ik communicatie aan de Hogeschool van Utrecht, later word ik hopelijk content creator of begin ik een eigen bedrijf in de filmwereld.”
Op woensdag 28 september worden de korte films: Piece of Cake, Lekke Band, Noodoproep, Nepotisme, Liefde Wint en Het geheim van Vrijheid vertoond in het Louis Hartlooper Compex om 15:00. (Jan Roz)
