Op donderdag 23 september verzorgt de Italiaanse schrijver Elena Ferrante de dertiende Belle van Zuylenlezing op het ILFU International Literature Festival Utrecht. Tevens ontvangt zij de Belle van Zuylenring, een internationale ereprijs van het ILFU in samenwerking met de gemeente Utrecht. Elena Ferrante is de schrijver van onder meer de de vierdelige bestseller-reeks De Napolitaanse romans, waaronder De geniale vriendin (Edizione e/o; Wereldbibliotheek).
Dat Elena Ferrante de Belle van Zuylenlezing schrijft, die eerder door onder meer Margaret Atwood, Chimamanda Ngozi Adichie en Jeanette Winterson werd gegeven, is uniek te noemen. Ze verschijnt nooit in het openbaar en wie er achter het schrijverspseudoniem Elena Ferrante zit is niet bekend. Voor het ILFU schrijft ze nu een nieuwe tekst die tijdens de openingsavond van het ILFU op 23 september zal worden voorgelezen door Olga Zuiderhoek (bekend van het Werkteater en televisierollen in o.a. Het geheime dagboek van Hendrik Groen en Penoza). Vanaf de start van het festival is de versie van Zuiderhoek, evenals twee versies in het Italiaans en Engels uitgevoerd door gerenommeerde actrices, bovendien te bekijken en beluisteren via ilfu.com
De Belle van Zuylenring wordt op 23 september door wethouder van Cultuur Anke Klein uitgereikt aan Ester Hueting, medewerker en op deze avond representant van Ferrantes Italiaanse uitgeverij Edizione e/o. De uitreiking vindt plaats tijdens de openingsavond van het ILFU op 23 september in TivoliVredenburg, met onder meer de voordracht van Olga Zuiderhoek en een uniek optreden van Amsterdam Sinfonietta. Ook vindt er een gesprek plaats onder leiding van journalist Simone Weimans met historici en kenners over de erfenis van Belle van Zuylen, de achttiende-eeuwse schrijver, denker en componist, naar wie de lezing en ring zijn vernoemd. Van Zuylens eeuwenlange reputatie van een progressieve denker met een scherpe, maatschappijkritische pen werd onlangs ter discussie gesteld in het boek Slavernij en de stad Utrecht. Uit dit onderzoek bleek dat velen in de stad Utrecht, inclusief de familie Van Zuylen, sterk hebben geprofiteerd van de slavernij. Tijdens het gesprek komen de nieuwe inzichten en de invloed ervan op de waardering van Van Zuylens werk aan de orde.
Ferrante heeft sinds haar debuut in 1992 in talloze onvergetelijke romanpersonages de positie van de vrouw in het Italië van de twintigste eeuw geschetst. Haar proza is glashelder en rechtdoorzee, verwant aan de modernistische intimiteit van schrijvers als Virginia Woolf en Elsa Morante. Haar radicale keuze om anoniem te blijven maar zich wel expliciet te identificeren als vrouw is een krachtig statement met op zichzelf al feministische waarde. Ferrante toont met haar romans aan waarom fictie ertoe doet: zonder in de weg te worden gezeten door haar eigen afkomst, geschiedenis, persoonlijke overtuigingen of publieke handelen, geeft ze een stem aan vrouwen uit verschillende sociale klassen. De stem van haar fictie draagt ver: zonder Ferrantes romans waren die vrouwen nooit zo dichtbij gekomen.
