Presentatie van het Stegenboek in het Bartholomeus Gasthuis

Van Zwaansteeg tot Achterom heet het boek dat Bert Poortman op vrijdagmiddag 13 december gaat presenteren in het Barholomeus Gasthuis. Het boek komt voort uit een onderzoek van de Commissie Cultureel Erfgoed naar de stegen van de oude stad.

Stegen zijn er in soorten en maten. Ook een hof, achterom of slop behoort tot de verzameling. Tijdens het onderzoek zijn alle stegen van de ‘oude stad’ bezocht. De oude en de nieuwere in de binnenstad, langs de Vecht, de Vaartsche Rijn en de Biltstraat. Van dit onderzoek verschijnt gelijktijdig met het boek een rapport en een kaart.

Tussen Zwaansteeg en Achterom plaatst de stegen van Utrecht in de context van hun ontstaan. De vorming van de stad wordt beschreven met gebeurtenissen per tijdsperiode en geïllustreerd met de stegen van de bijbehorende tijd. Elke periode in de ontwikkeling van de stad wordt belicht.

Wonen op een steeg was eeuwenlang voor de meeste inwoners van de stad heel gewoon. Utrechters hadden genoeg aan een kleine kamerwoning voor hun gezin. Door de groeiende welvaart in de zeventiende eeuw nam de behoefte aan grotere woningen langs de grachten toe. Daar had de stad er niet genoeg van. Stegen veranderden in straten, bredere wegen waaraan grotere huizen kwamen te staan.

Grote veranderingen kwamen in de negentiende en twintigste eeuw. Door de groei van de bevolking en de wens naar veel meer woningen werd de oude stad rond 1865 echt te klein. Dat voorkwam niet de sterke groei van kleine huizen in stegen. Het zette de leefbaarheid van de stad onder druk. Het duurde tot 1901 voor er eisen aan woningen werden gesteld. De daaruit voortkomende sanering van stegen leverde echter een onbewoonbare stad. Die situatie werd pas met de stadsvernieuwing in de jaren 1970 en 1980 gekeerd.

De stegen hebben hun waarde bewezen. Inmiddels is de oude stad een zeer gewilde woonwijk. Dit in tegenstelling tot 30-40 jaar geleden. Er zijn nieuwe uitdagingen om het een stadsdeel voor iedereen te houden, voor bewoners, bezoekers en de velen die er werken.

De presentatie van het stegenboek vindt plaats tijdens het Historisch Café op vrijdag 13 december in de Smeezaal van het Bartholomeusgasthuis, Lange Smeestraat 40. Inloop vanaf 17.00 uur. De presentatie begint om 17.15 uur. Toegang is gratis.