De ambtelijke en bestuurlijke aansturing van het project Uithoflijn vertoont vanaf de start van het project belangrijke tekortkomingen. Zo concluderen de Rekenkamer Utrecht en de Randstedelijke Rekenkamer in een gezamenlijk uitgevoerd onderzoek. Ook de informatievoorziening van de projectorganisatie aan de verantwoordelijke bestuurders was lange tijd gebrekkig. De gemeente Utrecht en de provincie Utrecht hebben daarnaast te weinig samen sturing gegeven aan het project en hebben daarbij te weinig oog gehad voor wat het beste is voor het project.
De integrale verantwoordelijkheid en aansturing voor het totale project waren lange tijd onduidelijk en onvoldoende belegd. Het project Uithoflijn wordt uitgevoerd in een complex speelveld, waarbij gemeente, provincie en projectorganisatie Uithoflijn ieder verantwoordelijk zijn voor een deel van de uitvoering. Er is onvoldoende integraal gestuurd op alle onderdelen die van belang zijn voor een volledig werkende tramlijn. Daarbij verliep de samenwerking tussen de gemeente, provincie, projectorganisatie en andere direct betrokkenen, zoals de hoofdaannemer BAM, moeizaam. Adviezen van de Adviesraad en aanbevelingen uit audits zijn door de provincie en de gemeente vaak te laat en onvoldoende opgevolgd.
De informatie over de voortgang van de Uithoflijn aan ambtelijk en bestuurlijk verantwoor- delijken was lange tijd gebrekkig, onder andere omdat niet over de uitvoering van alle te realiseren onderdelen voor een volledig werkende Uithoflijn werd gerapporteerd. Mede hierdoor vertoonde ook de informatievoorziening aan Raad en Staten belangrijke tekortkomingen, wat de controlerende rol van de Raad en de Staten heeft bemoeilijkt.
De tramlijn zou in juli 2018 gaan rijden. Eind 2017 is echter bekend gemaakt dat de exploitatie van de Uithoflijn met ruim anderhalf jaar is vertraagd tot eind 2019. Toen is ook bekend geworden dat de kosten van de Uithoflijn met € 84 tot € 102 miljoen zijn toegenomen. Dit komt niet alleen door de vertraging, maar ook doordat niet alle kosten van de tramlijn bij de start zijn geraamd. Zo zijn de kosten voor de voorbereiding van de exploitatie en het beheer van de nieuwe tramlijn pas eind 2017 bij Raad en Staten bekend geworden. Deze blijken thans (inclusief vertragingskosten) € 34 miljoen te bedragen. Gedurende 2018 hebben gemeente en provincie stappen gezet om de werking van het sturingsmodel ‘Samen sturen’, de informatievoorziening en de opvolging van aanbevelingen te verbeteren. Wel zien de rekenkamers nog risico’s in de samenwerkingsrelatie en de haalbaarheid van het project binnen de planning en het budget. Alle betrokkenen zullen zich de komende tijd stevig moeten inzetten om de beoogde verbeteringen daadwerkelijk te realiseren.
Lees ook:
Uithoflijn gaat pas in 2019 rijden
Projectorganisatie Uithoflijn toont nog veel gebreken
Gedeputeerde Verbeek-Nijhof treedt af vanwege Uithoflijn
