Het Utrechts college heeft de gemeenteraad een nieuw voorstel voor een afkoopregeling van erfpacht gepresenteerd. Hierbij komt zij ongeveer 3500 Utrechtse huiseigenaren tegemoet. Deze groep huiseigenaren heeft een woning met erfpacht die nog niet eeuwigdurend is afgekocht. Bijna 90% van erfpachters in Utrecht heeft al niet meer te maken met een toekomstige betalingsverplichting, omdat ze de erfpacht hebben afgekocht of eigenaar zijn van de grond waar hun huis op staat. Voor de resterende 3500 huiseigenaren komt het college nu met deze afkoopregeling, die gunstiger uitpakt voor de huiseigenaren dan het oorspronkelijke voorstel uit december 2016.
“Wij begrijpen als college de zorgen die huiseigenaren en de gemeenteraad hebben over erfpacht”, zegt wethouder Kees Geldof van Grondzaken. “Daarom komen we nu met een aangepast voorstel, waarbij de afkoopsom voor veel erfpachters lager uitvalt. Dat het nog steeds om veel geld gaat, zal niemand ontkennen, maar met dit voorstel komen we deze groep erfpachters verder tegemoet.”
Het voorstel van december 2016 is door het college aangepast op verzoek van de raad. De aangepaste regeling biedt de erfpachters meer zekerheid en duidelijkheid over het bedrag dat zij moeten betalen, zodat zij zich beter hierop kunnen voorbereiden. De afkoopsom in de regeling valt lager uit dan het bedrag dat de erfpachter moet betalen die niets doet en afwacht. Mensen kunnen zelf kiezen of en wanneer zij gebruik maken van de regeling.
Wie de erfpacht snel afkoopt, profiteert maximaal van de afkoopregeling. Het precieze voordeel hangt af van individuele omstandigheden, zoals de WOZ-waarde van de woning (hiervan wordt de grondwaarde afgeleid) en de resterende erfpachttermijn. Het gaat bij afkopen vaak nog steeds om een hoog bedrag, maar dat wordt voor veel erfpachters wel duidelijk lager dan bij de huidige, al bestaande regeling en de eerder voorgestelde regeling.
Bij de afkoopsom wordt nu gerekend met een gunstiger kortingspercentage van 5% per resterend jaar in de erfpachttermijn. Bij wie vóór 1 oktober 2018 gebruikmaakt van de regeling, wordt nog gerekend met de grondprijs van 2015 die lager is dan nu. Tot 1 oktober 2018 wordt de afkoopsom niet verder aangepast en niet verhoogd met rente. Daarmee valt de afkoopsom (zeker tot 1 oktober 2018) gunstiger uit voor de erfpachter, afhankelijk van de grondprijs en de resterende jaren. De regeling kent dezelfde techniek als de eerdere regeling uit 2003. Het voordeel is wel kleiner dan toen, omdat de grondwaarde is gestegen en de korting over minder resterende jaren kan worden berekend.
Nieuw in het aangepaste voorstel is dat de erfpachter kan kiezen voor zekerheid in de toekomst. Als hij of zij de afkoopsom nu niet kan betalen en niet gefinancierd krijgt bij de bank, kan de erfpachter de hoogte van de afkoopsom nu al ‘vastklikken’ en zo profiteren van de gunstige regeling. Hiervoor betaalt de erfpachter een gelijkblijvende jaarlijkse vergoeding (canon) aan de gemeente die, afhankelijk van de individuele situatie, aftrekbaar kan zijn van de belasting. Daarmee ‘koopt’ hij of zij zekerheid over de hoogte van de afkoop. Dit is geen afbetaling of lening; de vastgeklikte afkoopsom moet in de toekomst alsnog en volledig worden betaald. Tot dat moment geldt de jaarlijkse canonvergoeding.
Wie niets doet en afwacht, houdt onzekerheid over de toekomst. Pas aan het einde van de erfpachttermijn wordt duidelijk hoeveel hij of zij moet betalen. Dat is onder meer afhankelijk van de ontwikkeling van de huizenprijzen. Op dat moment is het aan de erfpachter of hij of zij alsnog afkoopt of opnieuw gaat betalen voor een nieuwe erfpachttermijn.
Via de website van de gemeente is een rekentool beschikbaar die erfpachters kunnen invullen om een idee te krijgen wat de nieuwe regeling in hun situatie betekent. De gemeenteraad besluit na de zomer over dit aangepaste voorstel. Als de gemeenteraad akkoord is, bereidt de gemeente voor elke erfpachter een individueel aanbod voor. Hierover krijgen de erfpachters daarna persoonlijk bericht.
Meer informatie is te vinden op de gemeentelijke website www.utrecht.nl/erfpachtafkopen
