Een zoektocht op de Uithof

Foto: Universiteit Utrecht

Naast het Marinus Ruppertgebouw op de Uithof bevindt zich de Sterrentoren. Het gebouw is nooit gebruikt waarvoor het is ontworpen. Het was de bedoeling dat het een observatietoren zou worden voor het doen van sterrenkundige waarnemingen. Een belangrijke voorwaarde hiervoor was de aanwezigheid van een donkere hemel. Dit werd echter spoedig teniet gedaan door de bouw van het Transistorium II en het Unnikgebouw. Het gebouw werd gebruikt als opslagruimte.

Op deze plek toont de Vlaamse kunstenaar Maarten Vanden Eynde, in het kader van het kunstproject Zero Footprint Campus op de Uithof, een selectie van de beste Utrechtse uitvindingen. In zijn ‘Future Observatory’ onderzoekt, archiveert en herinterpreteert hij de meest invloedrijke en revolutionaire uitvindingen en onderzoeksprojecten die Utrecht Science Park heeft voortgebracht of aan het voortbrengen is. Belangrijke vraag die hij zich hierbij stelt is wat de toekomstige footprint is van het USP.

Vanden Eynde is een van de twaalf kunstenaars die in het kader van de Zero Footprint Campus is gevraagd om onderzoek te doen op het Utrecht Science Park. Gedurende een jaar hebben de twaalf kunstenaars een artistiek onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van een zero footprint campus. Daarbij wordt intensief samen gewerkt met de deskundigen van de Universiteit, de Hogeschool en andere kennisinstellingen.

De resultaten van deze zoektocht worden deze maand gepresenteerd met rondleidingen, lunches, lezingen, debatten en workshops. De ‘campus’ van de Zero Footprint Campus bevindt zich op het plein naast het Educatorium van Rem Koolhaas. Hiervoor heeft Guido Marille een Zero Footprint gebouw ontworpen, geïnspireerd op de traditionele boerenschuur. De ‘barn’ is in één dag overeind gehesen.

Laurent Tixadoor heeft twee installaties ontworpen: Nature Helps Man to Take Root en Man Helps Nature to Take Root. Bij Nature Helps Man to Take Root liet hij zich inspireren door het Van Unnikgebouw op de Uithof waarbij de hoogste verdieping als eerste werd gebouwd en het geheel vanuit de kelder telkens één etage omhoog werd gekrikt. Tixador bevestigde een plateau tussen de bomen in een bos aan de rand van het Science Park. Naarmate de bomen groeien, komt het plateau klem te zitten en ontstaat ruimte voor een nieuw, onderliggend plateau. Na een aantal jaren moet er een boomtoren van vier tot vijf etages staan.

Bij de tweede installatie, Man Helps Nature to Take Root heeft Tixador met behulp van een glasplaat en een betonnen installatie een zelfvoorzienende sprinklersysteem gemaakt waarmee water druppelt op een stukje grond waardoor er begroeiing ontstaat.

Het Bureau d’Etudes heeft de machtsstructuren van de universiteit in kaart gebracht. Deze ‘powermap’ toont aan dat dat het huidige Science Park nog steeds voornamelijk plek biedt aan bedrijven en semi-overheden. Cultuur en milieu zijn volgens Bureau D’Etudes nauwelijks voelbaar op het USP.

De kunstenaars Melle Smets en Kris De Decker hebben een Human Power Plant ontworpen. Dit moet leiden tot het ombouwen van het Van Unnikgebouw tot studentenwoningen op spierkracht.

Bij het kunstproject Friendly Stalking van Rolf Engelen volgen wetenschappers kunstenaars één-op-één om een portret van de kunstenaar en zijn of haar werk te maken. Dat kan door samen te wandelen, koken of brieven te schrijven. Het project moet resulteren in een publiek programma waarin de wetenschappers hun bespiegelingen over de kunstenaars presenteren.

Studio Monnik heeft een verhalen en verbeeldingsmachine gemaakt die toekomst-scenario’s en speculatieve werelden bedenkt. Monnik onderzoek met deze Scenario Machine de mogelijkheden voor een duurzaam en inclusief Utrecht Science Park. Met de Scenario Machine geeft Monnik interactieve masterclasses over de toekomst van het USP.

Van Blankensteyn, een samenwerkingsverband tussen ontwerper Guido Marille en Zero Waste-consulent Alexander Prinsen, begonnen met een heel eenvoudige vraag: Hoe houden we de campus schoon met lokale middelen? Daarbij kwamen ze uit op sinaasappelschillen die ruim vertegenwoordigd zijn in het voedselafval op de campus. Ze hebben een ‘productiefaciliteit voor schoonmaakmiddelen’ gemaakt die de sinaasappelschillen als grondstof gebruik voor het maken van schoonmaakmiddelen.

Read-in is een collectief dat zich bezighoudt met de politieke, materiële en fysieke implicaties van collectief lezen. Samen met de medewerkers van de Universiteitsbibliotheek onderzocht Read-In hoe de zoekmachine van de bibliotheek werkt. In samenwerking met Hackers & Designers werkte Read-in aan een alternatieve benadering om de bibliotheecollectie te ontsluiten. De resultaten hiervan worden ter discussie gesteld tijdens het Unlearning my Library Forum dat Read-in samen met initiatiefnemers van informeel bibliotheken op 24 juni organiseert.

Cynthia Hathaway onderzocht welke mogelijkheden de campus biedt. Ze heeft de campus gevoed met lokaal gekweekte reuzengroenten en heeft een Sweat(er)shop en D-destillerderij geopend. Haar zoektocht heeft vele mogelijkheden voor lokale voedselproductie aan het licht gebracht die in het Utrecht Scence Park voorhanden zijn. De biologische koeien produceren bijvoorbeeld 750.000 liter melk per jaar. En de campus beschikt over uitgestrekte weilanden waar zo’n driehonderdtwintig schapen grazen.

Onderzoeker en kunstenaar Arne Hendriks ontwikkelde KankerCel, een onderzoekscentrum waarin hij probeert ons verlangen naar groei te ontrafelen. Vanuit economisch perspectief betekent groei vooruitgang, maar in de kankertherapie betekent groei dood.

Roel Roscam Abbing bouwde een Spacekeet, een mobiel doe-het-zelf-satelliet-grondstation, met hulp van de Werkgroep Kunstmanen. Via de waarneming van het door de mens gemaakt satellietsstelsel dat de aarde omgeeft, beantwoordt de Spacekeet de blik van deze kunstmatige ogen uit de ruimte, om zo te proberen onszelf te begrijpen. Via onze eigen instrumenten kijken we terug naar onszelf.

Kunstenaar Helmut Smits ontwikkelde samen met reclamebureau KesselsKramer een campagne die het drinken van kraanwater moet stimuleren. Want Nederland produceert zo ongeveer het allerbeste kraanwater ter wereld. Bovendien is gebotteld water ongeveer 1000 keer duurder dan Nederlands kraanwater.

De kunstwerken van de Zero Footprint Campus zijn nog tot en met 24 juni te zien.

 

 

Cookieinstellingen