De gevolgen van het coronavirus hebben hun weerslag op de financiën van de gemeente Utrecht. In de eerste bestuursrapportage die het college van b en w vandaag naar de gemeenteraad stuurt, wordt ingeschat dat het bedrag aan kosten en gemiste inkomsten en extra risico’s als gevolg van het virus tot nu toe voor 2020 tussen de 30 en 50 miljoen euro ligt.
De belangrijkste bronnen van inkomsten van de gemeente die (deels) wegvallen zijn betaald parkeren voor auto’s (ruim 9 miljoen euro), toeristenbelasting (2,3 miljoen euro) en leges voor documenten zoals rijbewijzen en reisdocumenten doordat in deze periode afrijden en reizen naar het buitenland stil lagen (bijna 2,5 miljoen euro). Ook maakt de gemeente extra kosten, onder andere voor compensatie van het productieverlies bij de UW-bedrijven (2,2 miljoen euro), ondersteuning van culturele instellingen met een landelijk belang (1,55 miljoen euro) en het gezondheidsbeleid (1,2 miljoen euro). Naast de bijna 30 miljoen aan inkomstenderving en extra kosten, rapporteert het college ook voor een bedrag van 21 miljoen euro aan risico’s door corona. De grootste risico’s en onzekerheden doen zich voor bij de parkeeropbrengsten, de tegemoetkoming vanuit het Rijk voor hogere kosten voor bijstand en de GGD regio Utrecht.
Het betreft een momentopname van de impact van het coronavirus op de gemeentefinanciën. Een inschatting van de maatschappelijke en financiële effecten van de coronacrisis op de middellange en lange termijn en een beeld van wat dit zou kunnen betekenen voor de begroting van de gemeente voor 2021 volgt in de zogenoemde kaderbrief, die het college naar verwachting op 25 juni naar de gemeenteraad stuurt.
Het werk in de stad gaat intussen zo veel mogelijk door. Het college rapporteert in de eerste bestuursrapportage ook over knelpunten ten opzichte van de vastgestelde begroting, zoals de gevolgen van de stikstofuitspraak en de verhoogde bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Utrecht en de GGD regio Utrecht. Over deze knelpunten wordt beslist bij de integrale afweging die wordt gemaakt bij de programmabegroting voor 2021. Het college heeft zo veel mogelijk ruimte gelaten voor die integrale afweging na de zomer, bijvoorbeeld door geld dat in 2019 incidenteel over is gebleven en waarvoor nog geen verplichtingen zijn aangegaan hierin mee te nemen in plaats van het alsnog uit te geven voor het bestemde doel.
Ook is het Meerjarenperspectief Ruimte 2020 aangeboden aan de gemeenteraad. Hierin brengt het college de plannen, kansen en uitdagingen in beeld die voor de komende vier jaar en voor de (middel)lange termijn in Utrecht aandacht vragen. Bestaande thema’s worden in zeven gebieden en wijken van de stad daardoor steviger met elkaar verbonden. Daarbij gaat het om de thema’s Woningmarkt in balans, Werk voor iedereen, Duurzame Mobiliteit en Gezond Leefklimaat (inclusief Groen). Alle ruimtelijke projecten zijn te zien op één kaart. Ook wat de besluitvorming over dit plan betreft, is het in verband met de situatie omtrent corona beperkt tot wat nodig is om de projecten in 2020 doorgang te kunnen laten vinden.
In navolging op het advies van de Rekenkamer Utrecht heeft de gemeente een beperkte en samenhangende set doelen geformuleerd in het Meerjarenplan Utrechts Vastgoed 2020. Dit moet de aansturing van en de verantwoording aan de gemeenteraad makkelijker maken. De maatschappelijke waarde van het vastgoed staat daarbij centraal. Zo moet het gemeentelijk vastgoed optimaal gespreid zijn om bij de kunnen dragen aan de maatschappelijke opgaves in de stad. Wordt er mens- en milieubewust gebouwd. Hierbij wordt bijvoorbeeld goed gekeken naar de toegankelijkheid van panden of hoe panden kunnen bijdragen aan de duurzaamheidsambities van de gemeente. En willen we dat huurders en eindgebruikers tevreden zijn over het beheer en de exploitatie van het gemeentelijk vastgoed. Ook hier stelt het college geen andere besluiten voor dan wat nodig is om de projecten in 2020 te laten doorgaan.
