Zes woningcorporaties (Portaal, de Alliantie, Stadgenoot, Tiwos, Vidomes en Ymere) hebben gisteren het manifest ‘Passend wonen’ aangeboden aan minister Ollongren. De inhoud van het manifest gaat in op de mogelijke oplossingen van twee belangrijke uitdagingen uit de woonagenda van de minister; het beter benutten van de bestaande voorraad en het betaalbaar houden van wonen.
De wijze waarop woningen nu toegewezen worden gaat uit van een momentopname. Iemand komt in aanmerking voor een huis als zijn of haar inkomen en gezinssituatie passen bij de woning en de huurprijs. Daar is niets mis mee, behalve dat een het leven natuurlijk geen statisch plaatje is. Het inkomen stijgt of daalt, er komen mensen bij wonen of ze vertrekken.
Het gevolg is dat scheefgroei ontstaat; mensen die te duur wonen, mensen die goedkoper wonen dan nodig, gezinnen die te krap wonen, en kleine huishoudens in een grote woning. In ontspannen woningmarkten is dat niet zo erg. Daar kunnen mensen makkelijker verhuizen naar een grotere, een kleinere, een duurdere of een goedkopere woning. In gespannen woningmarkten zitten mensen maar al te vaak muurvast.
De corporaties zijn ervan overtuigd dat het anders kan met als resultaat dat zij, met hun woningvoorraad en financiële middelen, veel meer kunnen betekenen voor huurders en woningzoekenden. Namelijk door gericht te blijven kijken naar de passendheid van de woning waar iemand ooit terecht is gekomen. Klopt de huurprijs nog steeds? Hoe is de samenstelling van het huishouden nu? Is dit nog steeds de passende woning? Corporaties willen mensen passend laten wonen, niet alleen eenmalig een passende woning toewijzen
Er is, volgens de corporaties geen grote stelselwijziging nodig om mensen in iedere levensfase te kunnen voorzien van een passende woning. Zo kan de inkomensafhankelijke huurverhoging omgebouwd worden naar een instrument waarmee, gericht, jaarlijks huurverhoging of huurverlaging gegeven kan worden die recht doet aan de portemonnee en situatie van de huurder op dat moment. Dan blijft wonen betaalbaar blijven en wordt doorstroming naar een beter passende woning vergemakkelijkt.
Er is niet één woningmarkt in Nederland. De noodzaak om passend wonen te bevorderen is veel hoger in hogedrukregio’s zoals Utrecht dan in meer ontspannen woningmarkten zoals Nijmegen. We pleiten daarom bij de minister voor een landelijk kader dat ruimte biedt om regionaal en lokaal in te vullen, via prestatieafspraken met huurders en gemeenten.
Het initiatief voor dit voorstel is genomen door zes woningcorporaties die voornamelijk actief zijn in (groot) stedelijk gebied. In hun werkgebieden zien zij dat, om uiteenlopende redenen, de beschikbare sociale voorraad onder druk staat. Wat hen bindt is de passie om met de best mogelijke inzet van de beschikbare middelen zo veel mogelijk mensen passend te laten wonen. Dit manifest beschouwen zij niet als een afgerond voorstel maar het begin van een gesprek met de minister.
