UTRECHT – Gewapend met schepje en weegschaal zullen onderbouwleerlingen van 70 middelbare scholen in Nederland deze week de theezakjes opgraven die ze drie maanden geleden hebben ‘geplant’. Met het theezakjes-experiment verzamelen ze gegevens voor onderzoek naar de relatie tussen de opwarming van de aarde en de afbraak van plantenmateriaal. Het theezakjes-experiment – bedacht door biologen van de Universiteit Utrecht – is inmiddels uitgegroeid tot een internationaal onderzoeksproject.
Doel is om op 8.000 plekken verspreid over de hele wereld het effect te bepalen van het broeikaseffect op de afbraak van plantmateriaal. Zo ontstaat een wereldkaart met gegevens waarmee klimaatmodellen verder kunnen worden verbeterd. Daarnaast kunnen referentiewaarden worden afgeleid, voor het beheer en herstel van gebieden. Naast zo’n 100 onderzoekers, hebben vorig jaar 250 scholen in Zweden meegedaan aan het project. Dit jaar doen scholen uit Nederland, Belgie, Schotland en Oostenrijk mee.
Effect broeikaseffect
Planten nemen het broeikasgas CO2 op uit de lucht. Bij het afsterven van plantenmateriaal verdwijnt een deel van dit CO2 in de bodem en gaat een deel weer terug de lucht in. Hoe snel plantenmateriaal afsterft is afhankelijk van het klimaat. De leerlingen onderzoeken met hun theezakjes wat het effect van het broeikaseffect is op de snelheid waarmee het plantenmateriaal wordt afgebroken. De biologen denken dat dit effect afhangt van het lokale klimaat. “Wij verwachten dat in warmere gebieden het effect van een temperatuurverhoging kleiner is dan in koudere gebieden. Maar om dat nauwkeurig te kunnen bepalen moeten we wereldwijd dezelfde metingen verrichten. Dit theezakjes experiment is hiervoor heel geschikt. Met simpele middelen kunnen veel goede gegevens verkregen worden”, aldus dr. Judith Sarneel van de Universiteit Utrecht.
Onderzoeksproject
Voor de leerlingen is het experiment uitgewerkt tot een klein onderzoeksproject. Ieder theezakje dat de grond in gaat, wordt nauwkeurig gewogen. Bij de helft van de theezakjes wordt een broeikaseffect gecreëerd door daaroverheen nog een plastic ring te plaatsen die als minibroeikas zal fungeert. Na drie maanden worden de theezakjes opgegraven, gedroogd en opnieuw gewogen. Dan is precies bekend hoeveel gram thee in drie maanden is afgebroken en wat het effect is van de minikasjes.
Bron: Universiteit Utrecht
