De stad Montfoort, even onder de Domstad gelegen, heeft een rijk historisch verleden. Vermaard zijn de naar macht hongerende burggraven die in de 14e eeuw strijd leverden tegen hun landheer, de bisschop van Utrecht. En een gelijknamig kasteel dat hier een prominente plaats inneemt.
Van onze verslaggever te Montfoort | Foto’s: Ruud Tuithof | Video: Remco van Zon
Anno 2015 heeft Montfoort niets van haar strijdbaarheid verloren. Met een college van wethouders dat in opspraak raakt met zaken die overduidelijk het daglicht niet kunnen verdragen, heeft de stad een andere reputatie hoog te houden: als carnavalsstad. Wie zich profileert als ‘Knopengein, de grootste carnavalsstad boven de grote rivieren’ moet deze status wel waar maken. Elk jaar weer. Oldenzaal, Groenlo en Noordwijkerhout maken evenzeer aanspraak op deze titel en daar zitten ze ook niet stil. Maar waar staat carnaval ook weer voor? Voor de cynici onder ons is carnaval niet meer dan een ‘gelegitimeerd’ zuipfestijn. Hetgeen moeilijk kan worden ontkend, maar met deze kwalificatie wordt dit fenomeen iets te makkelijk afgeserveerd. Ja, het klopt, de drank vormt een onmiskenbaar onderdeel van het jaarlijkse festijn. Maar het was van oorsprong geen drank-, maar een eetfeest. De Latijnse uitdrukking Carne, vale! – ruim vertaald Vaarwel, vlees! – zegt het al. De Romeinen gingen ons voor met hun bacchanalen. De Rooms-Katholieke kerk reserveerde voor carnaval de zondag tot en met de dinsdag, drie dagen voorafgaande aan Aswoensdag, met hierop volgend de vasttijd van veertig dagen; een periode van bezinning op de kernwaarden van het katholicisme.
Maar eten of drinken of beide, het doet er niet toe. Daarvoor is het nu nog te vroeg. De inwoners van Knopengein, een naam die de stad te danken heeft aan de knopenindustrie van weleer, willen eerst genieten van de door carnavalsvereniging Les Boutonniers georganiseerde feestelijke optocht. En hiervoor komt een hoop organisatie en creativiteit om de hoek kijken. Maar zondag 15 februari is het zover. En trekken kleine groepjes mensen naar de speciaal hiervoor uitgestippelde route in het centrum van de stad. Jong en oud…
Zij verwelkomen daar hun eigen Prins Carnaval en zijn Raad van Elf. Voor deze carnavalseditie is Marten Le Plongeur – de naam refereert aan diens passie voor de duiksport – verkozen tot Prins Carnaval. De toeschouwers zijn getuige van een traditioneel carnavalsritueel: de Prins die de sleutels van de stad in ontvangst neemt uit handen van de burgemeester van de stad. En daar komen ze dan… Het dweilorkest, de paraderende jonge vrouwen en vrolijk uitgedoste paradegangers. Schitterend zijn de kleurrijke praalwagens die voorbijrijden. Het thema mag dan wel Carnaval in de Onderwaterwereld zijn; hiervan is maar weinig terug te vinden in de voorbijkomende stoet. Knopengeiners gaan liever hun eigen gang. We komen wel een gevloerde Donald Duck tegen en een eerbetoon aan de Liefde. Altijd goed, natuurlijk. En dat de Knopengeiners ook over een vooruitziende blik beschikken wordt duidelijk als de wagens met Le Grand Départ en Nijntje voorbijtrekken. Een vette knipgoog naar buurstad Utrecht, dus. Het weer is prachtig, het feest mooi, gezellig en leuk. Montfoort kan met een weltrevreden gevoel de avond in. Maar of op dinsdag na middernacht zal worden gevast, zoals de traditie dat wil, dat betwijfelen we…