UTRECHT – Miljoenen vrouwen wereldwijd gebruiken al jarenlang gebruiken de pil. Maar het effect op het sociaal-emotioneel gedrag van de vrouw hiervan is nog altijd erg onduidelijk. Neurowetenschapper Estrella Montoya van de Universiteit Utrecht wil verandering brengen in deze onwetendheid.
Een eerste aanzet hiertoe is haar publicatie in het wetenschappelijke tijdschrift Trends in Cognitive Sciences. “Uit verschillende studies blijkt dat de pil negatieve gevolgen kan hebben op emotioneel functioneren en sociaal gedrag. Het is tijd om ons daar bewust van te worden.” In het verleden is de pil onthaald als een revolutionair wondermiddel. Niet verwonderlijk: deze wijze van anticonceptie kent een hoop voordelen. “Maar de effecten van de pil op gedrag en de hersenen zijn onderbelicht, nog niet duidelijk in kaart gebracht”, geeft Montoya aan. “Het wordt tijd dat dat gebeurt.”
Platleggen schommelingen
Montoya deed een literatuurstudie naar de onderzoeken die zich richtten op de hormonen die in de pil zitten: estradiol en progesteron. “Dat zijn dezelfde hormonen die vrouwen zelf aanmaken en die gedurende de menstruele cyclus schommelen”, licht de Utrechtse psychologe toe. “Door de pil te nemen, leg je die schommelingen plat. Dat moet wel gevolgen hebben voor het emotionele en sociale gedrag van vrouwen. Het zijn namelijk de schommelingen van die hormonen die het sociale en emotionele gedrag aansturen.”
Reguleren angstreacties
Montoya heeft nader onderzocht welk specifiek emotioneel gedrag door de pil wordt afgevlakt. “Denk aan angst- en stressreacties. Het is handig voor mensen om niet voor van alles angstig te zijn. Dat leerproces, dat afleren van angst, lijkt te worden beïnvloed door de hormonen estradiol en progesteron. Door de pil te gebruiken, vlakken de schommelingen van die hormonen af, waardoor vrouwen minder goed in staat zijn om angstreacties te reguleren”.
Libido en relatie
Niet alleen het vermogen om angst- en stressreacties te reguleren vlakt af, de pil heeft ook consequenties voor het libido en de beloningsgevoeligheid: die worden eveneens minder. “Er komt nog iets naar voren uit de literatuur: de hormonen reguleren normaalgesproken de partnerkeuze. Door de hormonen plat te leggen, of juist weer te activeren door te stoppen met de pil, heeft dat invloed op de relatie die is aangegaan: de tevredenheid over hun relatie verandert.”
De neurowetenschapper benadrukt dat ze allerminst oproept om de pil niet langer te gebruiken. “Nee. De pil werkt. Maar we moeten ons bewust worden van de mogelijke nadelige gevolgen van het pilgebruik, zodat vrouwen beter kunnen beslissen of ze aan de pil willen. En bovenal moet er veel meer onderzoek komen naar deze hormonen en het effect op sociaal-emotioneel gedrag en hersenfuncties. In de toekomst hoop ik te onderzoeken of en in welke mate de pil invloed heeft op het aangaan en onderhouden van sociale relaties en hoe dit op het niveau van de hersenen verklaard kan worden.”
Bron: Universiteit Utrecht
