UTRECHT – In een tijd waarin op alle niveaus moreel verwerpelijke zaken uit het verleden komen bovendrijven, om deze alsnog aan een oordeel te onderwerpen, zijn we inmiddels beland in de filmwereld: het seksisme in Hollywood. Aanleiding: de verkrachtingsscène uit de film Last Tango in Paris (1972). Anders dan in de jaren zeventig staat nu niet de verkrachting sec, maar de bejegening van actrice Maria Schneider door regisseur Paolo Bertolucci en tegenspeler Marlon Brando ter discussie.
Vorige week dook een oud interview op van regisseur Bernardo Bertolucci bij College Tour uit 2013. Hij vertelt hoe hij en Brando de scène de ochtend voor de opnames bedachten:
“The sequence of the butter is an idea that I had with Marlon in the morning before shooting it. But I’d been, in a way, horrible to Maria before shooting it because I didn’t tell her what was going on. I wanted her reaction as a girl, not as an actress.”
Hierop reageerden actrices met afschuw op Twitter. Al veel eerder gaf Maria Schneider zelf aan dat de ‘boterscène’ voelde als een echte verkrachting onder andere in een interview met de Daily Mail in 2007:
“That scene wasn’t in the original script. The truth is it was Marlon who came up with the idea … They only told me about it before we had to film the scene and I was so angry.”
Ze voelde zich vernederd tijdens en na de opnames:
“I felt humiliated and to be honest, I felt a little raped, both by Marlon and by Bertolucci. After the scene, Marlon didn’t console me or apologise. Thankfully, there was just one take.”
Hoewel Schneider dus niet letterlijk voor de camera werd verkracht, was er geen volledige instemming voor deze scene bij beide partijen. Bovendien wist ze niets van het pakje boter. Een verschrikkelijke gebeurtenis voor de toen 19-jarige Schneider, die na de opnames aan de drugs en alcohol verslaafd raakte. Haar verhaal deed weinig stof opwaaien, pas toen Bertolucci zelf iets zei werd het geloofd. Het laat wederom zien dat seksisme in Hollywood en daarbuiten nog overminderd aanwezig is.
Tijdens het Science Café over geweld noemde dr. Rob van Gerwen de verkrachtingsscène in Last Tango in Paris als voorbeeld van immorele kunst. Omdat Schneider niets wist van het pakje boter werd de grens tussen fictie en realiteit overschreden. “Wat we zien is een échte immorele handeling en dus zou de film, door velen als meesterwerk beschouwd, meteen uit de schappen moeten verdwijnen”. Psycholoog dr. Iva Bicanic legt in hetzelfde Café uit dat seksueel geweld sowieso vaak stil gezwegen wordt: “Mensen vinden seksueel geweld een ongemakkelijke realiteit”. Zie www.sg.uu.nl
Bron: Universiteit Utrecht
