UTRECHT – Mensen stimuleren om verstandig met hun geld om te gaan. Daarvoor zijn lesmethoden op scholen, budgetcursussen en voorlichtingsbijenkomsten ontwikkeld. Onderzoek van lector Nadja Jungmann en onderzoeker Tamara Madern van Hogeschool Utrecht wijst uit dat de effectiviteit van dit soort interventies te wensen over laat.
Vanuit de maatschappij neemt de roep om interventies ter bevordering van gezond financieel gedrag steeds meer toe. Volgens Jungmann en Madern worden interventies vaak onzorgvuldig opgezet en uitgevoerd en zeker in Nederland zelden geëvalueerd. Beiden schreven in opdracht van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) het rapport ‘Duurzame verbetering van gezond financieel gedrag: droom of werkelijkheid?’.
Evaluatie onderzoeken
Voor de WRR-studie hebben Jungmann en Madern een aantal internationale meta-analyses (de samenvoeging van resultaten van verschillende studies) doorgenomen en in kaart gebracht wat er in Nederland aan evaluaties beschikbaar is. Dit leverde in totaal ruim 300 studies op. Jungmann en Madern hebben de evaluaties doorgenomen en gezocht naar handvatten om de effectiviteit van de bestaande interventies te vergroten. Het resultaat daarvan is een model dat de uitvoeringspraktijk kan gebruiken om effectieve interventies uit te voeren.
Kennis, vaardigheid en motivatie
Het model geeft aan dat effectieve interventies met elkaar gemeen hebben dat ze voorzien in kennis, de gebruiker leren hoe hij of zij moet handelen en de gebruiker motiveren om daadwerkelijk het goede gedrag te vertonen. Jungmann en Madern wijzen er op dat de meeste interventies nu alleen voorzien in kennisoverdracht. Het ontbreken van voldoende aandacht voor het aanleren van vaardigheden en het motiveren van de gebruiker om het gewenste gedrag te vertonen, verklaren de geringe effectiviteit van de meeste bestaande interventies.
Interventies effectief maken
Als we in Nederland het financiële gedrag van burgers serieus willen beïnvloeden, dan moeten we volgens Jungmann en Madern interventies anders inrichten. Volgens hen zijn er volop mogelijkheden om ze echt effectief te maken. De interventies moeten wel aan een aantal randvoorwaarden voldoen. Er moet veel meer aandacht worden besteed aan het motiveren van burgers om gebruik te maken van een interventie. Daarnaast is het van groot belang dat de doelen en doelgroepen van interventies scherper worden afgebakend. Ook een juiste timing is van belang: vaak worden interventies nu aangeboden op een moment dat de ontvanger er niet vatbaar voor is.
De studie van Jungmann en Madern is donderdag 30 juni door de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid aangeboden aan de Tweede Kamer. Lees hier het volledige eindrapport op het volledige eindrapport op wrr.nl.
Bron: Hogeschool Utrecht
