Eind vorig jaar besloot het Utrechts college het wereldmuziekpodium RASA niet langer te subsidiëren. Wel stelde de gemeente twee ton beschikbaar voor de programmering van deze muzieksoort op diverse podia in de stad gedurende twee jaar. De nieuw opgerichte Stichting Utrecht Wereldmuziek (STUW) krijgt de taak om wereldmuziek stadsbreed te programmeren. Maarten van Heuven is gevraagd om hiervoor een plan op te stellen.
Hoe erg is het dat RASA is verdwenen?
‘Daar zijn twee meningen over. Enerzijds zijn er mensen die zeggen dat wereldmuziek geen apart genre is. Je vindt het bij allerlei soorten muziek. Anderzijds heb je mensen die het jammer vinden dat er geen apart podium meer is voor wereldmuziek. We volgen nu die nieuwe lijn, waarmee wereldmuziek te vinden is op uiteenlopende plekken in de hele stad. Je ziet wereldmuziek ook steeds meer op festivals. Het wordt niet meer gezien als iets raars, iets exotisch maar gewoon als muziek. Wereldmuziek is wat dat betreft altijd een grabbelton geweest met heel veel verschillende genres.’
Ga je het toch niet missen, een apart podium in Utrecht voor wereldmuziek?
‘De adviescommissie cultuurnota heeft ernaar gekeken en vond RASA als podium te weinig zichtbaar. Het podium werd niet gedragen door de stad. De gemeente heeft daarom het Utrechts Muziek Overleg (UMO) gevraagd om een plan te maken waarbij wereldmuziek in heel de stad te zien is. Ik heb dat plan geschreven en daarvoor onder meer gesproken met het Utrechts Muziek Overleg, de verschillende muziekpodia in Utrecht en de wijkcultuurhuizen.’
Hoe bent u erbij betrokken geraakt?
‘Ik werk al vijftien jaar bij de publieke omroep, onder meer als programmamaker. Onder meer voor Vrije Geluiden en het inmiddels verdwenen Radio 6. In dat kader deed ik al veel met wereldmuziek en heb ik veel mensen leren kennen in de wereldmuziek. De gemeente Utrecht vroeg UMO of ze een plan wilde opstellen voor wereldmuziek in Utrecht en UMO benaderde vervolgens mij. Ik heb daar een maand of twee, drie aan gewerkt, in deeltijd. Ik heb met zo’n vijftien mensen gesprekken gevoerd over hoe zij dachten over wereldmuziek en een subsidieaanvraag opgesteld die nu bij de gemeente ligt.’
Wat is wereldmuziek eigenlijk precies?
‘Daar zijn kasten vol boeken over vol geschreven en mensen komen er niet uit. Het gaat van Maliblues tot reggae, van Colombiaanse psychedelische muziek tot grote, traditionele ensembles. Een tijdlang werd er gesproken over niet-westerse muziek maar je zou Zweedse volksmuziek ook onder wereldmuziek kunnen scharen. De grenzen zijn diffuus en wat mij betreft blijft dat ook zo want dat maakt het juist leuk.’
Maar biedt dat dan wel voldoende houvast als je straks moet beslissen wie wel en wie geen subsidie krijgt?
‘Daar moet je maar uit willen komen. Waar een wil is, is een weg. De muzieksector is in ieder geval erg blij met het extra geld omdat ze hiermee dingen kunnen doen die anders moeilijk van de grond zouden komen.’
Jullie hebben een plan opgesteld voor wereldmuziek in Utrecht. Wat houdt het plan in?
‘Het plan houdt in dat er verspreid over de stad wereldmuziek te zien moet zijn. Ze kunnen mij bellen voor geld voor een concert met wereldmuziek. Daarbij gaat het erom dat met behulp van het geld het tekort wordt opgevuld. Het is niet de bedoeling dat we hele concerten gaan financieren. Dan zouden we te snel door het geld heen zijn en we willen toch zo’n 50 concerten per jaar mogelijk maken. Eentje per week. Dus we gaan op basis van tekorten mee financieren. Ik ben bijvoorbeeld al in gesprek met het Arkfestival op Kanaleneiland dat in september plaatsvindt en die willen ook wereldmuziek programmeren. Alleen hadden ze daar geen geld voor. En dat is dan een mooie manier om wereldmuziek aan het festival toe te voegen.’
Hoe reageren de podia?
‘Die zijn blij dat er nu een budget is voor wereldmuziek. Want het is toch risicovol om wereldmuziek te programmeren. Terwijl de verschillende podia het wel graag willen doen. Nu kunnen ze hun nek uitsteken. Je ziet bovendien ook allerlei dwarsverbanden ontstaan van wijkcultuurhuizen en podia die mogelijk samen wat gaan organiseren. Dat is ook de achterliggende gedachte, dat er niet alleen concerten worden georganiseerd in de binnenstad maar ook in de verschillende wijken. En niet alleen de muzieksector is blij maar ook de culturele sector in het algemeen, en ook de sociale sector, inclusief de wijkcultuurhuizen.”
En wanneer vindt de aftrap plaats?
‘Begin september. We hebben al wat opties, er beginnen zich al mensen te melden. Maar begin september zullen we een persbericht uitbrengen.’
En wanneer bent u tevreden?
‘Als het ons lukt om het komend jaar 50 muziekaal interessante concerten te organiseren en als we erin slagen om samen met de verschillende partijen een formule voor wereldmuziek in Utrecht te verzinnen. De komende twee jaar moeten we ons bewijzen. Dan zal de gemeente beslissen of ze de subsidie stopt of ermee doorgaat. En misschien wordt wereldmuziek wel zo enthousiast omarmd dat er helemaal geen apart budget meer nodig is.’
