UTRECHT – ‘Drink met mate’, is een gevaarlijk advies volgens René Kahn, hoogleraar psychiatrie aan de Universiteit Utrecht. Onlangs bracht hij een boek uit over de gezondheidseffecten van alcohol. “Je zegt toch ook niet: snuif cocaïne met mate?”, zei hij in een interview met NRC. Maar waar is deze bewering op gebaseerd? NRC zocht het uit en geeft een conclusie.
Stelling van Kahn
Elke vrouw moet weten dat elk glas wijn, bier of sterke drank per dag haar kans op borstkanker met tien procent verhoogt. Het tweede glas met twintig.”
Met ‘per dag’ bedoelt Kahn: gedurende een langere periode. Hij baseert zijn beweringen – deze zijn opgenomen in zijn boek – op twee wetenschappelijke onderzoeken in het bijzonder: een Amerikaanse studie uit 2011 en een Britse studie uit 2009, waarin gegevens van tienduizenden vrouwen over een langere periode zijn geanalyseerd. De onderzoeken vermelden een verhoogd risico op borstkanker bij vrouwen van respectievelijk 10 en 12 procent per tien gram alcohol per dag (in Nederland ongeveer één glas wijn, bier of sterke drank).
Gezondheidsraad
De Gezondheidsraad publiceerde vorig jaar een vernieuwde richtlijn voor goede voeding, gericht op het voorkomen van chronische ziekten. ‘Drink geen alcohol of in ieder geval niet meer dan één glas per dag’, luidde een van de adviezen.
Matige alcoholinname gaat bij vrouwen gepaard met een hoger risico op borstkanker, schreef de Gezondheidsraad. Wie 5 tot 15 gram alcohol per dag drinkt, dus ongeveer één glas, heeft volgens de raad ongeveer 5 procent meer kans op borstkanker dan wie dagelijks 0,1 tot 5 gram drinkt. En wie twee à drie glazen drinkt heeft 10 procent meer kans. “Bewijskracht: groot.”
De Gezondheidsraad noemt drie onderzoeken waarin gegevens uit eerdere kwalitatief goede studies zijn gecombineerd zijn. Die vermelden allemaal een verhoogd risico op borstkanker bij langdurig gebruik van één glas alcohol per dag. De eindconclusie is gebaseerd op een Europees onderzoek van vorig jaar: bij dagelijks één glas alcohol neemt het risico op borstkanker volgens dat onderzoek toe met 6 procent; bij twee glazen met 12 procent en bij drie glazen met 25 procent. Om ‘schijnnauwkeurigheid te vermijden’ rondt de Gezondheidsraad af op vijf- en tientallen procenten.
Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis
De bewering van Kahn is juist, zegt Floor van Leeuwen, als kankerepidemioloog verbonden aan het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis in Amsterdam. “De schattingen van het verhoogde risico op borstkanker per glas variëren tussen de 5 en 10 procent.” Maar, zegt Van Leeuwen, veel mensen maken een rekenfout. “Het risico op borstkanker in Nederland is 12 procent. Vorige week nog hoorde ik iemand op de radio zeggen: dus als je elke dag een glas wijn drinkt, wordt dat 22 procent. Dat is een misvatting: de 10 procent die Kahn noemt, is een relatief percentage. Wie elke dag een glas drinkt, heeft dus 13,2 procent kans borstkanker te krijgen.”
Het is maar net hoe je het formuleert, zegt Van Leeuwen. “Als je zegt: het risico op borstkanker neemt met 10 procent toe, klinkt dat best ernstig. Maar als je zegt: het risico neemt toe met factor 1,1, zoals we in mijn vakgebied doen, klinkt dat een stuk minder heftig. Terwijl dat óók de waarheid is. Het is beeldvorming.”
Conclusie
Verschillende studies concluderen dat het risico op borstkanker toeneemt bij vrouwen die gedurende een lange periode elke dag een glas alcohol drinken. Dat risico neemt toe als het aantal glazen toeneemt. De schattingen van het verhoogde risico op borstkanker per glas, variëren van 5 tot 10 procent. We beoordelen de stelling van Kahn dan ook als waar, concludeert NRC.
Bron: nrc.nl
