Utrecht 60 jaar terug: de beenzwartfabriek verhuist naar Vuren

Foto: UN 8-4-1963

Goed nieuws voor Utrecht, het Staatsliedenkwartier in het bijzonder, zo meldt het Utrechtsch Nieuwsblad op maandag 8 april 1963. Want over een goed jaar zal de N.V. chemische fabriek Wed.P. Smit & Zoon, algemeen bekend als de beenzwartfabriek, geen overlast meer veroorzaken. Dan zal het nieuwe bedrijf in Vuren, waarvoor die middag om 15 uur de eerste paal werd geheid, gedeeltelijk in productie gaan.

Dit ontlast Utrecht weer, waar de dan beperkte aanvoer tijdig verwerkt kan worden en daardoor niet meer een onaangename geur zal verspreiden. Als alles goed gaat, zal in Utrecht de productie zelfs al begin 1965 kunnen worden gestaakt. De nieuwe fabriek in Vuren wordt een reukloze fabriek, vertelt directeur B.C. Müller.
Müller laat duidelijk blijken dat de beenzwartfabriek net zomin als de omwonenden blij was met de overlast die men aandeed. Weliswaar is het dan 136 jaar oude bedrijf niet in een woonwijk gebouwd maar de huizenbouw ging de fabriek deels omringen. Beenderlucht en ook maden en vliegen bezorgden de omliggende wijken veel overlast, zoveel zelfs dat bewoners van de mr. Truebstraat bij de gemeente op huurverlaging aandrongen, zij het tevergeefs.
De strijd om de beenzwartfabriek weg te krijgen dateert van ver voor de oorlog. Na de oorlog, in 1949, werd de zaak acuut toen de gemeente het gebied waar de fabriek lag, bestemde voor woningbouw.
De Kroon besliste in 1955 dat de bestemming van het Utrechtse terrein voor woningbouw gehandhaafd bleef. Utrecht werd verplicht binnen vijf jaar na de vaststelling van het uitbreidingsplan het bedrijf te kopen of te onteigenen. In september 1960 kocht Utrecht voor zo’n vierenhalf miljoen gulden het bedrijf, dat zich verplichtte binnen vijf jaar te vertrekken.
Maar directeur Müller verzekerde bij herhaling, we gaan eerder. Eind 1963 is Vuren glas- en waterdicht. Midden 1964 gedeeltelijk in productie. Een goed half jaar daarna geheel in bedrijf.
Vuren zal geen overlast van het bedrijf ondervinden. De beenderen worden daar drie tot vier uur na aankomst al in bewerking genomen. In Utrecht duurt het soms weken. Het was die opslag, die de overlast veroorzaakte. Vuren krijgt een snelle verwerking, waarbij alles gedaan wordt met afzuiginstallaties en ontluchtingsruimten om de geur zo vlug mogelijk op heffen.
Vuren is blij een grote industrie erbij te krijgen, want er is zoveel gebrek aan werkgelegenheid dat de helft van arbeidend Vuren in Rotterdam een baan moest zoeken. Vandaar dat burgemeester Vermeulen van Vuren die middag maar wat graag de eerste paal voor de nieuwe beenzwartfabriek heide.

Cookieinstellingen