Wie was de Utrechtse wethouder Openbare Ruimte namens D66 in 1974? Wanneer ging de eerste vrouw in Utrecht als raadslid aan de slag? En hoe lang was Hendrik Moreelse burgemeester in de 17e eeuw? Het antwoord is te vinden op de themasite Utrechtse bestuurders, een samenwerking van Het Utrechts Archief, de Griffie van de Utrechtse gemeenteraad en historisch onderzoekers.
De site werd gepresenteerd op 2 februari, de dag van Maria Lichtmis én de dag waarop in de middeleeuwen de nieuwe raad werd verkozen. Iedereen kan hier de namen doorzoeken van huidige en oud-bestuurders van de stad Utrecht. Een unieke reeks gegevens, die 900 jaar teruggaat in de tijd. In het overzicht van bijna 5.500 namen zijn ook de belangrijkste ambtenaren opgenomen (kameraars, secretarissen, griffiers). Voor de vroegste eeuwen ontbreekt nog een deel van de personen door de beperkte schriftelijke overlevering, maar vanaf 1400 is de lijst bijna compleet. Ook is uit elke eeuw is één bestuurder uitgelicht en de werking van het bestuur beschreven voor de opeenvolgende tijdvakken.
In 1122 kreeg Utrecht als een van de eerste steden in Nederland stadsrechten. Deze waren bedoeld voor de inwoners van het gebied binnen de Utrechtse singels en het omliggende gebied van de stadsvrijheid. Daarmee werd het begin gemaakt van een eigen bestuur, los van het omliggende platteland. Al in de stadsrechtoorkonde van 2 juni 1122 worden de vroegste vertegenwoordigers van dit bestuur genoemd: de bisschoppelijke schout en de schepenen. Eind twaalfde eeuw voegde zich daarbij de raden en vanaf 1304 had Utrecht ook twee gezamenlijk opererende burgemeesters.
Door de eeuwen heen veranderden de samenstelling, bevoegdheden en verkiezing van de leden van het bestuur verschillende keren. Vanaf de Franse tijd kwam er landelijke wet- en regelgeving, waarbij de Gemeentewet van Thorbecke uit 1851 tot op de dag van vandaag de basis van het gemeentelijk bestuur is.
Aan het bestand met alle namen en functies is lang gewerkt. Dit gebeurde in nauwe samenwerking met de Griffie van de Utrechtse gemeenteraad en de inzet van verschillende historisch onderzoekers. Bij wisselingen in het stadsbestuur zal dit bestand in de toekomst steeds worden bijgewerkt. Mocht u aanvullingen of correcties hebben op het oudere namenbestand, dan kunt die melden via [email protected]
