Op woensdag 25 november, de naamdag van de heilige Catharina, verscheen De Utrechtse Catharinakerk bij Uitgeverij Matrijs. In het boek wordt door meerdere auteurs de bouwhistorie en de geschiedenis van het gebruik, het interieur en de kerkmuziek van de Catharinakerk gepresenteerd.
De Catharinakerk maakt van een voormalig kloostercomplex deel uit. In de overige ruimtes van het voormalige klooster is momenteel het Museum Catharijneconvent gehuisvest. De Catharinakerk was derhalve van oorsprong als kloosterkerk bedoeld.
Op de plaats waar het huidige kerkgebouw staat, stond in de veertiende eeuw de Aagtenkapel. Deze kapel behoorde aan de broederschap van Sint Aagten toe. In 1468 kregen de karmelieten de grond in bezit om daar een klooster en een kloosterkerk te bouwen. De karmelieten begonnen met de bouw, maar vanwege een besluit van keizer Karel V werd het gebouw door de johannieters in 1550 voltooid. Dit gebouw is de huidige kruiskerk in de stijl van de Brabantse gotiek.
Toen Utrecht in 1580 protestants werd, kwam de kerk leeg te staan. Enige tijd heeft het gebouw toen niet-kerkelijke functies gehad. Zo fungeerde de kerk als ’theatrum anatomicum’ voor de bestudering van de menselijke anatomie. In de zeventiende eeuw werd de kerk als protestantse preek- en begrafeniskerk gebruikt. Maar in 1840, na vijfentwintig jaar geharrewar en gesteggel, gaf koning Willem II de kerk aan de katholieken.
Toen paus Pius IX in 1853 de bisschoppelijke hiërarchie herstelde, werd de Catharinakerk tot metropolitane kathedraal verheven, de hoofdzetel van de kerkprovincie. Deze functie heeft de kerk tot op heden.
Van midden negentiende eeuw tot begin twintigste eeuw werd het gebouw neogotisch ingericht en met enkele bijgebouwen en een nieuwe voorgevel uitgebreid. Dit interieur werd echter in de tweede helft van de twintigste eeuw verwijderd en zo werd de kerk naar de soberheid van de protestantse tijd teruggebracht.
