UTRECHT – Heel Nederland keek uit naar de zonsverduistering van vandaag. Hoewel we de maan door een dikke laag bewolking niet voor de zon hebben zien schuiven, was de invloed van de zonsverduistering op de zonnepanelen van de testinstallatie van de Universiteit Utrecht wel goed zichtbaar.
“Zonnepanelen zijn gevoeliger dan onze ogen. De pupil past zich namelijk aan aan de sterkte van het licht”, aldus de zonne-energieonderzoeker dr. Wilfried van Sark (Universiteit Utrecht). “Een duidelijke afname van het zonnevermogen van 82% is gemeten ten opzichte van het vermogen dat verwacht was zonder verduistering. Voor het 1,1 gigawatt opgestelde vermogen in Nederland betekent dit, onder deze bewolkte omstandigheden, een afname van ruim 90 megawatt. Wanneer het een onbewolkte dag zou zijn geweest, zou de afname zo’n acht maal groter zijn geweest.”
Effecten
Vanaf iets voor tien uur begonnen de zonnepanelen van de Utrecht Photovoltaic Outdoor Test facility merkbaar minder vermogen te leveren. Na het maximum van de zonsverduistering, ging het geleverde vermogen weer snel omhoog. Op het dieptepunt leverden de panelen ongeveer 82% minder vermogen dan voor dit tijdstip was verwacht zonder zonsverduistering. Daarnaast nam ook de temperatuur van de zonnepanelen af, en veranderde het spectrum aanzienlijk. Voor heel Nederland betekende dit dat er tijdelijk ruim 90 megawatt aan vermogen werd ingeleverd. Op een zonnige dag was dit effect echter veel groter geweest, en zou er naar schatting ongeveer 700 megawatt aan vermogen zijn ingeleverd. Dit komt overeen met ruim 60% van de totaal geïnstalleerde capaciteit. In Duitsland was het effect nog veel duidelijker merkbaar, waar in korte tijd het vermogen daalde met ongeveer 11 gigawatt, bijna 70% van het verwachte Duitse vermogen op dat moment.
Landelijk meetsysteem
In Nederland is redelijk bekend hoeveel zonvermogen er staat opgesteld: ruim 200.000 particulieren hebben gemiddeld veertien zonnepanelen op hun dak. Hoeveel energie wordt opgewekt door die zonnepanelen wordt slechts mondjesmaat bijgehouden voornamelijk door de particulieren zelf. Op regionaal, provinciaal of landelijk niveau ontbreekt die informatie. Het effect van de zonsverduistering blijft daarom een schatting. Van Sark pleit er dan ook voor om in de toekomst, naast de hoeveelheid geïnstalleerd zonvermogen, ook meetgegevens van zonne-energieopbrengst te bundelen in een landelijk systeem. Van Sark: “Een landelijk meetsysteem is noodzakelijk om zonnestroom beter in kaart te brengen”.